Dr. Alaiddin Koşar


Endüstri 1.0’dan Endüstri 4.0’a

Zamanında James Watt isimli bir İskoç mucit ve mühendis öyle bir şey icat eder ki Endüstri Devrim’leri başlar. Nedir peki bu icat? Buharlı makine.


Zamanında James Watt isimli bir İskoç mucit ve mühendis öyle bir şey icat eder ki Endüstri Devrim’leri başlar. Nedir peki bu icat? Buharlı makine. Buharlı makinenin icadıyla birlikte üretim yöntemleri köklü bir değişikliğe uğrar. İnsan bedeni ve yeteneğine dayalı üretim yöntemleri artık buharlı makinenin icadıyla değişmiştir.Buhar makinelerinin sayısının artmasıyla fabrika sayıları da artıyor doğal olarak. Üretim artıyor, yaşam kalitesi ve istihdam artıyor. Nerede oluyor peki bu devrim? Ortaokul çağlarından hatırladığımız Sanayi İnkılabı aslında Endüstri 1.0’ın ta kendisi. Bilindiği üzere İngiltere’de gerçekleşen bir devrim.

Yaklaşık 100 yıllık bir zaman sonrası bu defa Endüstri 2.0 ortaya çıkıyor. Bu devrim de ABD’de ortaya çıkmıştır. Çıkışındaki en önemli etken ise elektrik enerjisinin artık üretimde kullanılmaya başlanmasıdır. Bu döneme damga vuran ise Henry Ford’un seri üretim kavramını bulması ve T modeli dediği tek tip otomobil üretmesidir. T harfine benzeyen, iç ve dış tasarımı aynı, siyah renkli kısacası her şeyi aynı binlerce otomobil seri bir şekilde üretilmiş ve bu da bir devrim niteliği kazanarak Endüstri 2.0 devrimini doğurmuştur.

1970’li yıllara gelindiğinde ise Endüstri 3.0 kavramı boy göstermiştir. Bu devrimin tetikleyicileri ise bilgi ve bilişim teknolojilerinde yaşanan gelişmeler olmuştur. Robotik makineler üretimde kullanılmaya başlanmıştır. Bu dönemde yükselen eğitim seviyesi ile birlikte bilginin üretilmesi ve yayılması daha da kolaylaşmıştır. Bu dönemi, sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş süreci olarak değerlendirebiliriz. Bu dönemde ayrıca Endüstri 1.0 ve 2.0’ın ortaya çıkardığı hava ve çevre kirliliği gibi sorunlara çözüm üretilmiş ve yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili çalışmalar hız kazanmıştır.

2000’li yıllara gelindiğinde ise Çin’in Avrupa ülkelerinin üretim yeteneklerinin önüne geçmesi Avrupa ülkelerini endişelendirmiş ve bir şeyler yapma zorunluluğu hissettirmiştir. İlk adımı atan ise Almanya olmuştur. 2011 Hannover Fuarı’nda Endüstri 4.0 kavramını tanıtmıştır. 2012 yılında ise Alman hükümeti alanında uzman kişilerce hazırlanan bir takım oluşturmuş ve bu takım raporunu 2013 yılında Alman hükümetine sunmuştur. Alman hükümeti de Endüstri 3.0’dan Endüstri 4.0’a geçiş sürecini ve yol haritasını tüm dünyaya duyurmuştur.

Endüstri 4.0’ın temelini birbiri ile koordineli çalışabilecek, insanlar gibi birbiri ile iletişim kurup fikir alış verişi yapabilecek, veri analizi yapabilecek robotlar oluşturmaktadır. Yani fabrikalarda üretimi artık insanlar değil insan gibi davranabilen robotlar yapacak. Tabi böyle bir devrim, şüphesiz herkesin hayatını kolaylaştıracak, üretim maliyetlerini düşürecek, üretimi robotlar yapacağı için hatalı ürün diye bir şey olmayacak, ülkeler arası rekabet artacak çünkü tüm ülkeler kısa zamanlarda düşük maliyetli ürünler üretebilecek.

Peki Endüstri 4.0’ın bu kadar avantajının yanında zorlukları, dezavantajları yok mu? Tabi ki var. Özellikle üretim süreçlerinde kullanılacak makinelerin, araç gereçlerin, robotların hepsinin Endüstri 4.0 standardına uygun hale getirilmesi kolay olmayacak. Belki 10 belki 15 yıllık bir süreç gerekecek. Zaten Almanya da 20 yıllık bir planlama yapmıştı yukarıda bahsettiğim yol haritasında. Bir diğer dezavantaj ise güvenlik sorunu. Yani bir fabrikada üretim yapan yüzlerce robot, sisteme sızan bir hacker tarafından kısa sürede yerle bir edilebilir. Bunun için de ya robotların kendi savunma mekanizmaları olacak ya da bu işi yine insanlar yapacak.

Günümüzde Endüstri 4.0’a göz kırptığımızı ispatlayan bazı ürünler, hizmetler var aslında. Mesela Almanya ile Belçika arasındaki insansız tırların deneme yolculuklarını başarı ile tamamlaması, 3 boyutlu yazıcılar, online müze gezileri, sanal gerçeklik gibi.

Peki biz Türkiye olarak Endüstri kaçtayız? Endüstri 4.0 için yapılan çalışmalar var mı? Bir planımız, yol haritamız var mı? Tüm bunları bir sonraki yazımda Endüstri 4.0 ve Türkiye başlığı ile detaylıca anlatacağım.

GÜNÜN SÖZÜ

BİZİ BİRLEŞTİRMEYİ VAAT EDEN TEKNOLOJİ BİLE BİZİ BİRBİRİMİZDEN AYIRIYOR. ARTIK HER BİRİMİZ TÜM DÜNYAYLA ELEKTRONİK BAĞLANTI İÇİNDEYİZ AMA ASLINDA SON DERECE YALNIZIZ (DAN BROWN)

  • Cuma 22.8 ° / 12.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Cumartesi 22.7 ° / 11.7 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Pazar 22.8 ° / 9.6 ° Güneşli