ANTALYA (AA) - SINAN ÖZMÜS - Akdeniz Üniversitesi ile özel sektör is birliginde, Küçük ve Orta Ölçekli Isletmeleri Gelistirme ve Destekleme Idaresi Baskanliginin (KOSGEB) verdigi destekle gelistirilen "Ecosav-M1" isimli isik tuzagi cihaziyla, mantar sineginden kaynaklanan zarar önlenecek.
Bir özel sirket ile Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi is birliginde mantar sinegiyle mücadele için çalisma yapildi.
Bu kapsamda, kullanilan ilaçlarin az oldugu, zararlilarin ilaçlara çabuk direnç gösterdigi tespit edildi.
Halk arasinda amatörce kullanilan elektrikli isik tuzaklarinin sinekleri yakalamakta çok yetersiz kaldigini gören ekip, yaptiklari AR-GE çalismasi sonucu KOSGEB destegiyle "Ecosav-M1" isimli isik tuzagi cihazini gelistirdi.
Cihazin mantar üretim alanlarinda yapilan denemelerinde, üç günde 100 bin mantar sinegini yok ettigi görülünce, seri üretime geçildi.
Gelistirilen cihaz, Growtech 19. Uluslararasi Sera, Tarim Teknolojileri ve Hayvancilik Ekipmanlari Fuari'nda Bitki Besleme ve Koruma Kategorisinde inovasyon ödülüne layik görüldü.
- Patent için müracaat yapildi
Özel sirketin sahibi makine mühendisi Ali Can Izgi, AA muhabirine, bir arkadasinin mantar sinegiyle mücadelede kullandigi cihazlarin yetersiz oldugunu söylemesi üzerine, arastirma yaptiklarini belirtti.
Akdeniz Üniversitesi isbirligiyle gelistirdikleri cihazdan olumlu sonuçlar aldiklarini anlatan Izgi, bir elektrikli kafes sistemi tasarladiklarini kaydetti.
Izgi, bu sistemle önce sineklerin büyüklerini yakaladiklarini belirterek, "Daha sonra, kafes sisteminin gözeneklerini daraltip, arasindaki mesafeyi azalttik. Bu sekilde küçüklerini de yakalamayi basardik. Tek cihazda hem büyük hem de küçük sinekleri yakalamayi basardik. Patent için müracaat ettik. Her seyini kendimiz yapiyoruz. Sadece ampulü yurt disindan geliyor. Cihaz, Tarim ve Orman Bakanligi tarafindan bitki koruma ürünü olarak ruhsatlandirildi." ifadelerini kullandi.
- Gelistirilen cihazla etkin sekilde yakalama saglaniyor
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Ögretim Üyesi Prof. Dr. Fedai Erler de mantar sineklerinin, kültür mantari üretiminde en fazla ilacin kullanildigi zararlilar arasinda bulundugunu söyledi.
Kültür mantarinda dogrudan ruhsatli ilaç bulmanin çok zor oldugunu vurgulayan Erler, söyle konustu:
"Üreticilerimiz ilaca alternatif birkaç sey kullanmaya çalisiliyor. Bunlardan biri de elektrikli isik tuzagi. Ancak bunun da gözenek aralari çok oldugu için mantar sineklerinin tamamini yakalamakta sorun yasaniyor. Çünkü mantarda tek bir sinek türü yok. Korkuteli ilçesinde yaptigimiz arastirmalarda, 16 ayri sinek türünün dogrudan kültür mantariyla baglantili oldugunu tespit ettik. Bunlarin içinde 0,5 milimetre kadar küçük olani da 5-6 milimetre kadar büyük olani da var. Gelistirdigimiz isik tuzagiyla etkin sekilde ergin sinekleri yakalayarak, sonraki jenerasyonlardaki popülasyonu azaltabiliyoruz."
