Güzel Osmaniye’yi dip köşe keşfetmeye devam ediyoruz. Bu yazımızda da Osmaniye’de bulunan ve bambaşka tarihi dokular barındıran Toprakkale Kalesi ve tarihini inceleyelim. Osmaniye Türkiye’nin 80. ili olmasının dışında bu sınırların içinde yer alan en ama en eski yerleşim noktalarından biridir. Osmaniye’nin sanılana göre gezilecek çok fazla noktası var ve bu yazımızda bunlardan birini ele alacağız. Tarihçesine ve özelliklerine geçmeden önce dikkatinizi başlığa çekmek istiyoruz. “Kale gibi kale” başlığını özellikle seçtik. Çünkü günümüzde kale formunu koruyabilmiş sınırlı noktalardan biri olsa gerek. Başka kalelere baktığınızda bazen ne yazık ki geriye yığılı birkaç taş bile görebiliyoruz. Böyle noktalarda kalenin varlığını hayal etmek bazen güç olabiliyor. Ama Toprakkale işte bu noktada kale formunu canlı canlı hissettiren bir kale! Gittiğinizde göreceksiniz ki yapı büyük oranda korunmuş ve günümüze kadar aktarılabilmiş. Toprakkale Kalesi Tarihi Toprakkale Kalesi, Osmaniye’de bulunan diğer pek çok kale gibi yapımı taa MÖ 2000’li yıllara kadar dayanıyor ve yığma bir tepe üzerine yapılmış. Dikdörtgendir, 12 burca ve bir dış avluya sahiptir. Ceyhan ırmağı havzasında konumlandırılan Toprakkale Kalesi birçok devlete de ev sahipliği yapmış. Tabi Toprakkale’nin yapılma amacı Çukurova’yı Suriye’ye bağlayan Amanos – Demirkapı geçidini kontrol altına almakmış. Ayrıca kaleyi Osmaniye içinde bulmak da bir o kadar kolay… =) Bu kadar yıl ayakta olan mucizevi bir yapı olan kaleye dönemler arasında farklı isimler de verilmiş. Anadolu’ya göç eden Oğuz boylarının en önemlilerinden Kınıklar, bu kale etrafına yerleştiği için Osmanlı döneminde ‘Kınık Kalesi’ adı verilmiş. Abbasi halifesi Harun Reşit döneminde siyah taşlarla yeniden yapılandırılmıştır. İstanbul – Bağdat demiryolunun yapıldığı yıllarda adı değiştirilerek Toprakkale Kalesi ismini almıştır. Toprakkale Kalesi Mimarisi Toprakkale Kalesi’nin en önemli farkı da siyah bazalt taşlar ile yapılmış olması, dikdörtgen planı, 12 burcu ve dış avlu surlarının güzelliğidir. Osmanlı döneminde Toprakkale Kalesi; Hemite, Anavarza, Çardak ve Bodrum kalelerinin görüş merkezinde olması nedeniyle Ortaçağ döneminde önemi daha çok artmış. Kalenin bazı bölgelerinde bazaltın beyaz kireç taşı ise süsleme olarak kullanılmış. Toprakkale Kalesi o kadar büyük ki içinde, ambar, sarnıç, hamam, depolar ve bir şapel bulunuyor. Oğuz boyundan biri olan Kınık Boyu, Anadolu Selçuklu hanedanın da mensuptur. Evliya Çelebi o dönemde Toprakkale kalesinde yaşanan bazı huzursuzluklar nedeniyle 1670 yılı zamanlarında kalenin boşaltıldığını bildirmiş. Kale uzun yıllar ayakta olduğu ve zamanla zarara uğradığı için kalede yapılan son büyük imar çalışması Memluk Sultanı zamanında gerçekleşmiş. Toprakkale Kalesi 1517’de Yavuz Sultan Selim’in Mısır seferi sonrasında Osmanlı’ya katılmış.
