170 yıllık ‘Çardak ekmeği’ artık konteyner fırında üretiliyor
Kahramanmaraş’ın Göksun ilçesine bağlı Çardak Mahallesi’nde sadece kadınların işlettiği fırınlarda 170 yıldır lezzeti hiç değişmeden üretilerek sofraları süsleyen ‘Çardak ekmeği’, depremden sonra konteyner fırında yapılıyor.
6 Şubat’ta yaşanan ve yüzyılın felaketi olarak nitelenen depremlerin en çok hasar verdiği yerlerden biri de Göksun ilçesinin kırsal mahalleleri oldu. İlçeye bağlı Çardak Mahallesi’ndeki evlerin de büyük bölümü yıkıldı. Çeçen kökenli vatandaşların yaşadığı mahalleyle özdeşlen ‘çardak ekmeğinin’ yapıldığı ve sadece kadınların işlettiği toprak fırınlar da deprem nedeniyle yıkıldı. Mahallede 170 yıldır aynı şekilde sadece un, tuz ve su kullanılarak üretilen buzdolabında 6 ay boyunca muhafaza edilebilen bu özel ekmek yapma geleneğini devam ettirmek için hayırseverlerin desteği ile konteyner fırın kuruldu. Mahalledeki kadınlar da imece usulüyle hamur teknelerinin ve tezgahının başına geçerek, bir kez tadanın lezzetinin müdavimi olduğu ‘Çardak ekmeğini’ üretmenin telaşına düştü. Toprak olmasa da modern fırında pişirilen ekmekler, mahalle halkının sofrasına geldi.
"Kollarımızı sıvayıp ekmek üretmeye başladık"
Konteyner fırında gönüllü olarak ekmek üreten Ayşe Gülseren, Çardak ekmeğinin, 2 asra yakın bir süredir devam ettirilen gelenek olduğunu söyledi.
Çardak ekmeğinin, yalnızca kadınların çalıştığı fırınlarda yapıldığını belirten Gülseren, “Mahallemizde çok sayıda fırın vardı. Topraktan yapılan bu fırınlarda kadınlar tarafından Çeçen mutfak kültürü ile özdeşleşen bu ekmek üretilirdi. Sadece un, tuz ve su kullanılarak üretilen bu ekmeğin yapıldığı fırınlar depremde yıkıldı. Biz de kültürümüzün ve mutfaklarımızın vazgeçilmezi olan ekmeği üretmek istedik. Devletimizin ve hayırseverlerin desteği ile mahallemize konteyner fırın kuruldu. Biz de kollarımızı sıvayıp ekmek üretmeye başladık” dedi.
Günlük 400-500 ekmek ürettiklerini dile getiren Gülseren, “Atalarımız buraya geleli 170 sene olmuş. Halkımız önceleri 1 haftalık ekmek yapı onunla geçimlerini sağlıyorlarmış. Daha sonra kadınlar bu işi devraldı. Kadınların çalıştığı fırınlarda bu ekmek üretiliyordu. 170 yıllık bir geçmişi var Çardak ekmeğinin. Fırınlar depremde hasar gördü ve çalışmıyor. Çardak ekmeğini burada aynı şekilde halkımıza sunuyoruz. Deprem nedeniyle burada kalanlara ekmek dağıttık. Günlük 400-500 ekmek çıkarıyoruz. Tüm depremzedelere yetsin diye belirli miktarda veriyoruz” şeklinde konuştu.
Ekmeği ücretsiz olarak dağıttıklarını vurgulayan Gülseren, “Ekmekten herhangi bir ücret almıyoruz. Halkımız zaten zor şartlarda yaşıyor. Zor durumlar. Bizim de bir faydamız olsun diye çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Ekmek alan bir mahalle sakini ise “Maalesef depremden dolayı bütün fırınlarımız uçtu. Şimdi de konteyner fırın yapıldı. Bacılarımız burada çalışıyorlar Allah razı olsun. Burada hizmet veriyorlar. Biz de ekmeğimizi buradan alıyoruz” diye konuştu.
