ISTANBUL (AA) - Türkiye'ye stratejik anlamda büyük güç katacagi belirtilen ve geçen ay elektrik üretimine baslayan 70 yillik hayal Veysel Eroglu Baraji'nin (Ilisu) ülke ekonomisine yillik 2,8 milyar liralik katki saglamasi bekleniyor.
Cengiz Holding'in açiklamasina göre, Türkiye Cumhuriyeti'nin önemli projeleri arasinda yer alan, Mardin, Diyarbakir, Siirt, Batman ve Sirnak illerini kapsayan Veysel Eroglu Baraji, 19 Mayis'ta Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan'in katilimiyla açilmisti.
Erdogan'in "Ilisu Baraji'ndan esecek baris, kardeslik, refah ve huzur rüzgâri, inaniyorum ki asirlar boyunca bu topraklarda dalga dalga kendini hissettirecektir." seklindeki cümlesi törene damga vurmustu.
Cumhurbaskaninin bu cümlesinin arkasinda Türkiye’nin stratejik anlamda kazandigi önemli bir zaferin, 70 yillik Ilisu Baraji’nin (Veysel Eroglu Baraji) hikayesi yatiyor. 1950'de hayal edilen, 1982'de projesi çizilen, resmi ise baslama tarihi 2008 olan ve birçok zorluk asilarak hayata geçirilen barajin hikayesini; projenin konsorsiyum ortaklarindan Cengiz Insaat AS Su Yapilari Direktörü Ibrahim Yavrucu anlatti.
Yavrucu, "Sürecin içinde olan bir kisi olarak sunu rahatlikla ifade edebilirim ki bu proje, siradan bir baraj insaati degildir. Isçisinden mühendisine, konsorsiyum ortaklarindan devletin en tepesindeki isme kadar herkesin elini tasin altina koydugu bir basari hikayesidir." ifadesini kullandi.
Yavrucu, 2007-2015 yillarinda "Ilisu Baraji Proje Müdürü" olarak görev yaptigini ve barajin 1950'li yillarda fikir projesi olarak dogdugunu belirterek, su açiklamalarda bulundu:
"Ilk kez 1950'li yillarda konusulmaya baslanan barajin projesi 1982'de tamamlandi. 2004'te yabanci ve Türk sirketlerin yer aldigi Ilisu Konsorsiyumu projeyle ilgili çalismalara basladi ve 2007'de DSI Genel Müdürlügü ile sözlesme imzalandi. Resmi olarak ise 2008'de baslanmasina ragmen çok kisa sürede yabanci firmalarin üçü konsorsiyumdan çekildi. Proje dogal olarak finansman açisindan sorun yasadi ve bir yil projede hiçbir çalisma yapilmadan durma noktasina geldi. Bu noktada Yönetim Kurulu Baskanimiz Mehmet Cengiz projenin devam etmesi için çok büyük çaba göstererek projeye büyük emek verdi."
- "Rekorlara sahip baraja Cumhurbaskani Erdogan projeye sahip çikti"
Yavrucu, Cumhurbaskani Erdogan'in önderlik yaparak projeye sahip çiktigini, Halk Bankasi'nin, iptal olan kredilerin yerine yeni kredi sagladigini, sonrasinda projenin hizlica ilerledigini, 2017'de büyük bölümü tamamlanan barajda geçen yil su tutulmaya baslandigini anlatti.
Projenin mühendislik anlaminda da ilklere sahip oldugunu aktaran Yavrucu, su bilgileri verdi:
"Baraj, önyüzü beton kapli kaya dolgu baraji bakiminda 244 bin 391 metrekarelik beton yüzey alaniyla kendi kategorisinde dünyanin en büyügü. Ayrica dolgu barajin kret uzunlugu 1.775 metre ve kret genisligi 8 metre ile baska bir dünya rekoruna da sahip. Gövde hacmi bakimindan da Atatürk Baraji'ndan sonra Türkiye’nin en büyügü. Alti tribünden ilki 19 Mayis'ta enerji üretmeye basladi. Ekim gibi 6 tribün de devreye girmis olacak ve günlük 7 milyon liranin üzerinde ekonomiye katki saglayacak. Yillik 2,8 milyar TL gibi bir üretim degeri olacak."
- Maliyeti 18 milyar lira
Cengiz Insaat Su Yapilari Direktörü Yavrucu, enerji üretimi açisindan Türkiye'nin en büyük dördüncü barajini insa ettiklerini belirterek, projenin kamulastirmalarla birlikte yaklasik 18 milyar liraya mal oldugunu bildirdi.
Sadece barajin insasi için yaklasik 1 milyar 250 milyon avro harcandigini kaydeden Yavrucu, proje alaninda kültürel varliklarin arastirilmasi ve gerekli yerlerde kazi yapilmasi için yaklasik 200 arkeologun çalistigini ve ortaya çikan tarihi eserlerin Batman ile Mardin müzelerine yerlestirildigini aktardi.
Yavrucu'nun açiklamalarinda su bilgiler yer aldi:
"Zeynel Bey Türbesi, Imam Abdullah Türbesi ve Zaviyesi, Artuklu Hamami, Orta Kapi, Kizlar Cami, Er-Rizk Cami ve Süleyman Han Cami Minaresi olmak üzere toplam 7 adet tarihi eser baraj gölü alanindan çikarilarak Yeni Kültürel Park Alani'na nakledildi. Insaat ve isletme asamalarinda gerekli güvenligin saglanmasi için 5 komando bölügü sifirdan insa edilirken 2 karakolun da güçlendirme çalismasi yapildi. Kisacasi Ilisu, bir barajdan çok daha fazlasi."