Acıbadem Adana Hastanesi İç Hastalıkları ve Endokrinoloji Uzmanı Doç. Dr. Emre Bozkırlı, zayıflamak için metabolizma hızını düşürmeyen beslenme biçiminin tercih edilmesi gerektiğini belirterek, “Kışın günde 2-2.5 litre, yazın da 2.5-3 litre su içilmesi gerekiyor. Çünkü metabolizmayı hızlandıran doğal ürünlerin başında su geliyor” dedi.
Doç. Dr. Emre Bozkırlı, günlük yaşamı idame ettirmek için vücutta meydana gelen kimyasal işlemlerin gerçekleşirken harcanan enerjinin metabolizma hızını gösterdiğini ifade ederek, “Bazal metabolizma hızı ise uykuda iken sadece organlarımızın çalışması için gereken minimum enerji miktarını gösteriyor. Bazı kişilerin metabolik hızı doğuştan hızlı iken bazılarınınki daha yavaştır. Yaş, cinsiyet, vücut ağırlığı ve vücudun kas-yağ oranı gibi faktörler de metabolik hızı belirleyici etmenler arasındadır. Metabolik hızımız yaşa, kiloya ve vücut yapısına bağlı olarak da değişiyor” diye konuştu.

Vücut açlık moduna geçiyor
Halk arasında “minyon” olarak tabir edilen kısa boylu ve ince yapılın insanların daha az enerjiye ihtiyaç duyduğunu, buna karşın uzun boylu ve iri yapılıların günlük enerji ihtiyacının daha fazla olduğunu anlatan Doç. Dr. Bozkırlı, beslenme düzeninin metabolizma hızına göre belirlenmesi ile kilo kontrolünün de kolaylaşabileceğini belirtti.
Doç. Dr. Emre Bozkırlı, çok az kalorili diyetlerin tercih edildiği kaydederek, şunları söyledi:
“Ancak çalışmalar bize gösteriyor ki çok az kalori alınıp öğün araları uzatıldığında metabolik hızı da düşüyor. İnsan doğasını tasarım harikası olarak tanımlamamız gerekiyor. Vücudumuz, çevresel faktörlere alışma ve her koşulda varlığını devam ettirmeye programlı. Bu nedenle uzun süreli açlık ve az kalorili beslenme durumunda vücut açlık moduna geçiyor. Önceliğini beyin gibi olmazsa olmaz organların ihtiyacını karşılamaya veriyor. Yani kısıtlı enerji kaynağını daha akıllıca kullanmaya çalışıyor. Sonuç olarak metabolizma hızı düşüyor.”

Yağ-kas dengesine dikkat
Metabolik hızın en önemli belirleyicilerinden birinin vücudun yağ-kas oranı olduğunu söyleyen Bozkırlı, “Kas kütlesi yağ kütlesine göre metabolik olarak daha aktif ve daha fazla kalori yakma eğiliminde olduğu için metabolizma hızını da artırıyor. Vücudumuzun enerji deposu olan yağ kütlesini eritebilmek, bu yolla sağlıklı zayıflayabilmek için daha çok enerji harcayan kas kütlesini artırmak gerekiyor. Eğer katı ve sağlıksız diyet yapılırsa hem kas hem de yağ kütlesinden kayıplar yaşanıyor. Bu durumda fazladan kalori yakabilecek kas kütlesi de kaybedildiği için kiloların geri alınması ve başlanan noktaya geri dönülmesi çok daha kolay oluyor” diye konuştu.
“Yoyo etkisi” olarak tanımlanan aşırı kilo alıp verme döngüsü nedeniyle vücudun her seferinde daha fazla hasar gördüğüne işaret eden Doç. Dr. Emre Bozkırlı, metabolizmasını sağlıklı bir hızda tutmak isteyenlere şu önerilerde bulundu:
“Öncelikle kışın günde 2-2.5 litre, yazın da 2.5- 3 litre su içilmeli. Çünkü metabolizmayı hızlandıran doğal ürünlerin başında su geliyor. Ayrıca yüksek kaliteli yiyecekler tüketin. Düşük kalorili diyetlerin uzun dönemde metabolizmanızı yavaşlatmasına izin vermeyin. Sağlıklı ve ölçülü miktarlarda protein ve lifli yiyecekler dostunuzdur; masanızdan eksik etmeyin. Egzersizinizi doğru planlayın. Sadece kardiyo çalışan biri hem yağ hem de kas kütlesinden verir. İdeali egzersiz programınıza dayanıklılık egzersizleri de eklemektir. Böylelikle yağ kütlesinden verirken kas kütlenizi korursunuz.”