ALTİD Başkanı Şili: “Pandeminin etkilerinin azalması önümüzdeki 2-3 sene sürebilir”
Alanya Hamdullah Emin Paşa (HEP) Üniversitesi ile Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesinin ortak düzenlediği çevrimiçi konferansta, turizm sektörünün önde gelen isimleri pandemiyi konuştu. Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Yönetim Kurulu Üyesi ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili yaptığı konuşmada, "Bu sürecin etkilerinin azalması, önümüzdeki 2-3 senede ancak gerçekleşebilecek” dedi.
“Pandemide Turizm ve Havayolu Ulaşımı” başlıklı konferansa; Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Yönetim Kurulu Üyesi ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili ve TAV Gazipaşa-Alanya Havalimanı Müdürü Ömer Sözener çevrimiçi konferansa konuşmacı olarak katıldı.
“Pandeminin turizme maliyeti 250 milyar dolar”
Konferansta ilk sözü, TAV Gazipaşa-Alanya Havalimanı Müdürü Ömer Sözener aldı. 1993 yılından bu yana havacılık sektöründe yer aldığını söyleyen Sözener, 2018-2021 yılları arasındaki havayolu taşımacılık rakamlarını konferans katılımcılarına aktardı. Gazipaşa-Alanya Havalimanı’nın ilk günlerde 300-400 bin yolcu kapasitesi ile çalıştığını aktaran Sözener, 2018 yılında bu rakamın 1,2 milyon yolcuya ulaştığını, sonrasında yaşanan aksilik ve talihsizlikler nedeniyle, ortaya konan hedeflerin tutturulamadığından söz etti. 2019 yılını 890 bin yolcu ile kapattıklarını dile getiren TAV Gazipaşa-Alanya Havalimanı Müdürü Ömer Sözener, “2020 beklentilerimiz iyiydi ta ki yaşanan ve devam eden pandemi sonrasına kadar. Bugün pandeminin en ağır şartlarının yaşandığı tam kapanma sürecinin içerisindeyiz. 2019-2020 yılında planladığımız hiçbir şey yolunda gitmedi. 2020-2021 yılında kapasite yüzde 60 civarında düştü. Bu nedenle 250 milyar dolar civarında turizmde kayıp oldu. Biz 2020 yılındaki bütçelerimizi yaptığımızda, 2020 yılı için 1 milyon yolcu planlamıştık. Ancak sadece 274 bin yolcu geldi. Sorun aslında Alanya bölgesi için sadece pandemi değil. Öncesinde yaşanan belli sıkıntılar vardı. Havalimanı, ağırlıklı olarak İskandinav ve Alman marketine servis ediyordu. Talihsiz Sultanahmet olayından sonra Almanya tamamen durdu. Elimizde İskandinav pazarı ve Rusya kalmıştı. 2020’ye bakarak yaptığımız planda, Almanya’yı çok düşük tutarak Rusya’yı planlamıştık. Rusya uçuşları da süresiz kapandı. Belirsizlikler var. Bazı havayolları 1 Ağustos’a kadar kendini kapattı. Bazı havayolları Haziran ayında açılacağını duyurdu” dedi.
“Harcamalar iki katına çıktı, tek senaryo aşılamanın hızlı ilerlemesine dua etmek”
TAV Gazipaşa-Alanya Havalimanı Müdürü Ömer Sözener, yaşanan bu sıkıntılı süreçte kendilerini en çok zorlayan konunun, giderlerinin artması olduğuna dikkat çekti. Sözener, “Bizi en çok zorlayan konulardan biri, bir gelir elde edemez iken öte taraftan giderlerimizin de son derece artmasıydı. Güvenlik nedeniyle aldığımız sıkı önlemler, pandemi nedeniyle aldığımız sıkı önlemler harcamaların iki katına çıkmasına neden oldu ve makası iyice açtı. Bütçelere herkesin tahammül edemediği yükler getirdi. Biz de herkes gibi güvenli havalimanı, güvenli turizm tesisi belgelerini aldık. Şu anda senaryo, mümkün olduğu kadar aşılama sürecinin çok hızlı ilerlemesine dua etmek diyebiliyorum. Alınacak önlemleri hala güvenilir kılmak, gelecek kişileri ikna etmek. İran marketi ile ilgili çalıştık. İran marketi güzel uçuşlarla başladı. Bu arada bizim Rusya’dan kaybımız günlük 1 uçak oldu. İç hat uçuşlarımız kapanma öncesinde biraz hareketlendi. Sevindirici haberler de almıyor değiliz. Toparlanmanın nasıl olacağı ile ilgili herkesin bir senaryosu var. Şu an içinde biz bir ışık görmüyoruz ama kendi önlemlerimizi alıyoruz. KÇÖ desteğinin Haziran sonuna kadar uzatılması bizi epey rahatlattı” diye konuştu.
“Pandeminin etkilerinin azalması önümüzdeki 2-3 sene sürebilir”
Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı, Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) Yönetim Kurulu Üyesi ve Alanya Turistik İşletmeciler Derneği (ALTİD) Başkanı Burhan Sili, “Pandeminin öncesinde son 5 yıl içerisinde sıkıntılarımızın olduğunu aktarmak istiyorum. 2015 yılında Rus devalüasyonu ile başlayan ve o dönem Rus pazarının düşmesiyle birlikte konaklama ünitelerinde özellikle sahil kesimlerinde ve Antalya’da ciddi kayıplar yaşadık. Gelir anlamında kayıplar yaşadık. Akabinde 2016 yılında uçak krizi yaşandı. Ruslar normalde 5 milyon civarında Türkiye’ye gelirken, Antalya bölgesine 3,5 milyon, bu rakam Antalya bölgesinde 500 binlere, tüm Türkiye’de de 1,5 milyonlara geriledi. 2019 yılında Thomas Cook krizi başladı. Dünyanın en eski seyahat acentesiydi ve ilk kitle turizmi başlatan bir firmaydı. Bu nedenle bu firmanın batışı hem dünyada hem de sahil kesiminde çok ciddi bir infial oluşturdu. 1981’den bu yana turizmin içerisindeyim. Bu seneler içerisinde defaten krizlerle karşılaştık. Sektörün içerisindeki yöneticiler birtakım önlemler alma, hızlı hareket ederek olumsuzlukları bertaraf etmede deneyimli iken, 2020’de bilmediğimiz farklı tüketici eğilimleri, farklı talepler ve argümanları devreye giriyor. Yüz senede bir olan olaya denk geldik. Pandemi, turizmde çok ciddi bir daralmaya yol açtı. Türkiye’nin de ana girdilerinden birisi olan turizmde daralma hepimizi etkiledi. Bu süreç devam ediyor. Bu sürecin etkilerinin azalması, önümüzdeki 2-3 senede ancak gerçekleşebilecek” diye konuştu.
“5 pazarda ziyaretçi sayısı ciddi oranda düştü”
Rusya, Almanya, Bulgaristan, İngiltere ve İran pazarının 2018-2021 yıllarındaki istatistiklerini paylaşan Burhan Sili, 2018 yılında 5 pazardan toplam 39 milyon 488 bin 401 ziyaretçi geldiğini, bu rakamın 2020 yılında 12 milyon 734 bin 213’e düştüğünü, 2021 yılının ilk 2 ayında ise 1 milyon 47 bin 763 olduğunu söyledi. Kişi başı harcamaların 2021 yılında da arttığını aktaran Sili, 748 dolar seviyesindeki rakamın 2021 yılında 762 dolara çıktığını söyledi. Burhan Sili, “Biliyorsunuz Alanya 80 kilometrelik sahil bandı. Alanya’da yaklaşık 550 tesis var. Toplamda 165 bin civarında yatağımız var. Bunlardan 300 tanesi bakanlık belgeli diye tabir ettiğimiz, geri kalanı da belediye belgeli dediğimiz tesislerden ibaret. 2016 yılında doluluklarımız yüzde 86, 2018’de yüzde 84, 2019 yılında yüzde 92, 2020 yılında ise yüzde 58,3’tü. 2020 yılında Tesislerimizi ağırlıklı olarak Temmuz ayında açtık, Ekim sonunda kapattık. 4 aylık bir çalışma ve toplam tesislerin Alanya bölgesinde ve tüm Antalya’da yüzde 70’i kapalıydı. Pandemi döneminde ciddi bir doluluk sorunu yaşadık, yaşamaya da devam ediyoruz. 2021’de biz 2019’un yüzde 60’ını getiririz diye planlıyorduk ki Ekim ayında 2’nci dalga, Mart ayında 3’ncü dalga Türkiye’de ve tüm kaynak pazarlarda yükselen vaka sayıları bunları engelledi. Tam kapanmaya gittik, bu süreci hem Türkiye hem insanlarımız hem de ekonomimiz adına bertaraf edeceğimize inanıyorum. Bu konuda bireysel sorumluluklar çok önemli” şeklinde konuştu.
“Dijitalleşmeye önem veriyoruz”
Alanya HEP Üniversitesi Turizm ve İşletme Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Nihan Sidar, turizm sektöründe dijitalleşmeye önem verdiklerinin altını çizdi. Çevrimiçi semineri takip eden öğrencilere tavsiyelerde bulunan Dr. Öğretim Görevlisi Sidar, “Biz öğrencilerimizle derslerde hep ne yapmalıyız konusunu konuşuyoruz. Dijitalin önemli olması, cazibe unsurların artırılması, müşteri memnuniyeti gibi konular bizim de derslerde işlediğimiz önemli konulardı. Öğrencilerimiz bundan sonra sektörün neye ihtiyacı olduğunu bilerek mezun olduğunuza inanıyorum. Özellikle 4’ncü sınıf öğrencilerimiz bu fırsatı kullanın. Öğrencilerim geçen yıl staj yapmadan mezun oldular. Şartlar malum, yapabilecek hiçbir şey yok. Online staj fırsatı geliştirilebilir mi? Üniversite olarak pratiği artırmamız lazım” diye konuştu.
Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Havacılık Yönetimi Bölüm Başkanı Dr. Öğretim Üyesi Deniz Macit, havacılık sektöründeki karamsar tabloya rağmen öğrencilerin pandemi sürecinde umutsuzluğa kapılmamalarını, uzaktan eğitim dönemini fırsata çevirerek kendilerini olabildiğince geliştirmeleri gerektiğini vurguladı. Dr. Öğretim Üyesi Macit, “havacılık doğası gereği her dönem krizlere açık bir sektör olmuştur, ancak bu krizlerden başarı ile çıkmayı hep başarmıştır. Pandemi sonrası dönem için öğrencilerimizin kendilerini, sektörde yer edinebilmek için donatmaları gerekmektedir, bizler de bu anlamda elimizden geleni yapacağız” şeklinde konuştu.
