Anavarza Antik Kenti Kazı Başkanı Dr. Fikret Fatih Gülşen, kazılarda gladyatör mezarları ile daha önce tarihte benzeri olmayan bir kilise ortaya çıkardıklarını söyledi.
Adana’nın Kozan ilçesinde bulunan, UNESCO tarafından ’Dünya Mirası Geçici Listesi’ndeki Anavarza Antik Kenti ile ilgili Kozan Belediyesi ev sahipliğinde "Medeniyetler Başkenti Anavarza" konferansı düzenlendi.
Konferansta konuşan Anavarza Antik Kenti Kazı Başkanı Dr. Fikret Fatih Gülşen, Helenistik, Roma, Bizans, Sasani ve Osmanlı dönemlerine ait kültür izlerini taşıyan Anavarza Antik Kenti’nde yürütülen kazılarda gladyatör mezarlarının izlerine ulaşıldığını, ayrıca bölgede bulunan Havariler kilisesinde elde ettikleri bulguların Hristiyanların dini mabetlerinden önemli olan Vatikan’ın yerini Anavarza’nın alabileceği önemli bir azize ait bulgulara rastlandığını kaydetti.
Dr. Fikret Fatih Gülşen, yaptığı sunumunda Anavarza Anadolu’nun en büyük antik kenti olduğunu belirterek, "İddia ediyorum sadece sur içi 4 bin dönüm alana aittir. Anadolu’nun en büyük antik kenti. Kozan, Kadirli ve Ceyhan ilçelerinin sınırının kesiştiği noktada bulunuyor. Bölgede bulunan kalelerle bağlantısı olan bir kenttir. Şu an kazı çalışmaları 77 kişilik bir ekip ile devam ediyor ve belgeleme çalışmalarının yanı sıra depo çalışmaları da yapılmakta ve kültür envanteri projesine ait çalışmalarda devam etmekte” dedi.
Restorasyon çalışmalarının devam ettiğini belirten Dr. Gülşen, "Roma dönemine ait tarihi önemi büyük kapı olan Zafer Takı’nı orijinalliğini de koruyarak bugün 3. kemerini tamamlamak üzereyiz. 34 metre genişlikte ve 2 bin 700 metre uzunluğundaki sütunlu caddesi ile Anavarza Antik Kentinde kazı çalışmalarımız devam etmektedir" diye konuştu.
"Anavarza Kozan’ın sadece geçmişi değil, geleceğidir de"
Konferans sonrası açıklamalarda da bulunan Dr. Fikret Fatih Gülşen, “Anavarza Kozan’ın sadece geçmişi değil, aynı zamanda geleceğidir. Çünkü her ilçede ya da her ilimizde Anavarza gibi çok çok önemli bir değer maalesef bulunmuyor. Anavarza bu yönüyle coğrafyası tarihi açısından, içinde barındırdığı çok çok önemli tarihsel yapılar anlamında her yönüyle çok önemli bir kent olmayı başarmıştır. Anavarza’da kazılar başladığı süreçte bütün bilgiler Hz. İsa’dan önce 19. yılda bu kentin başladığı yönündeydi. Kazılarla birlikte artık Milattan Önce 5500 yıllara kadar Anavarza Antik Kenti’nin uzandığını anlıyoruz. Bu da gösteriyor ki bu kazıların devam etmesi lazım. Çok önemli bulgulara rastladık. Henüz şurada 5-6 yıl içinde ulaşabildiysek bu ivmeyle devam edildiği zaman Anavarza’nın ve Kozan’ın bütün dip tarihini öğrenmemiz açısından çok önemli olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
“Tarihte yaşamış önemli aziz ya da azize için yapıldığı kesin”
Vatikan’dan daha önemli olabilir dedikleri yapıların Havariler kilisesi olduğunu söyleyen Dr. Gülşen, şunları kaydetti:
"Yani elimizde bu yönde doneler var. Çünkü gerçekten eğer öyle çıkacak olursa da ki Aziz Pavlos ile ilişkili olabilir ama olmasa bile tarihte yaşamış çok önemli aziz ya da azize için yapıldığı kesin. Dolayısıyla her halükarda çok çok önemli bir yapı. Mimarisi ve kültürel anlamda önemli bir kent. Gladyatör dövüşleriyle ilgili konuştuğumuz alanda çok önemli. Çünkü sunumda da söylediğimiz gibi yani bütün Anadolu’da sadece dört tane örneği var. Bu dört örnekten ikisi zaten hiç ortada bile yok. Sadece yazıtlardan biliyoruz. Dolayısıyla Anavarza’da ortaya çıkartılacak bu amfi tiyatro ile birlikte Roma dünyasının en doğusunda bir amfi tiyatro nasıl planlanmıştır? Nasıl dizayn edilmiştir? Nasıl bir çalışma sistemi içindedir? Bu ölen gladyatörler nerede muhafaza edilmektedir? Hangi hayvanlar dövüştürülmüştür? Bu hayvanlar Afrika menşeili midir gibi sonsuz derecede soruyu cevaplayacak bir alan burası. Bugün birlik olma günüdür. Bütün Kozan bütün Adana bir araya gelip birbirimizi dövmek yerine Anavarza’yı hep beraber daha sağlıklı nasıl koruruz? Gelecek nasıl nesillere nasıl aktarırız. Bunu düşünmemiz lazım."
Konferansa ev sahipliği yapan Kozan Belediye Başkanı Kazım Özgan da, Anavarza Antik Kenti’nde dünya geçmişine ışık tutacak verilerin hızla gün yüzüne çıkarıldığını söyledi.