Kocaeli’de hem karaya, hem de denize hakim konumda bulunan gizemli Roma lahdi (Konca lahdi), görenlerin dikkatini çekiyor. M.S. II. yüzyılda Roma döneminde yapılan ve asırlardır mimari yapısını koruyan lahdin kitabesinde ise "Yoldan geçenlere ve denizden geçenlere selam olsun" ifadeleri yer alıyor.
Kocaeli’nin Gölcük ilçesi Halıdere Mahallesi Konca mevkiinde 1967 yılında yapılan Kocaeli-Yalova yol yapım çalışmaları sırasında, toprağın 7-8 metre altından gün yüzüne çıkarılan lahit, yapılan düzenlemelerinin ardından bulunduğu alana konuldu. M.S. II. yüzyılda Roma döneminde yapılan ve adını bulunduğu mevkiden alan Konca Lahdi, hem karaya, hem de denize hakim konumda bulunuyor. Lahdin denize bakan kısmında kitabe, diğer yüzünde kiline üzerinde erkek, kadın figürü ile ayakta duran hizmetçi betimleniyor. Asırlardır ihtişamını koruyan lahit, yoldan geçenlerin ilgisini çekiyor. Lahdin kitabesinde ise "Artemata ve Artemidoros’un oğulları Poidonei ve Apollonios kızı Tatia yaşarken bu lahdi kendilerine hazırlattılar. Yoldan geçenlere ve denizden geçenlere selam olsun" ifadeleri bulunuyor.

"Birden bire çıktı"
Çocukluk yıllarında Konca mevkiine hayvan otlatmak için geldiğinde lahit ile tanıştığını söyleyen Halıdere Mahallesi’nde yaşayan Mehmet Altuntal (66), "Bu alanlar yüksekti, zeytinlik vardı. O sıralar mezar bu alanda yoktu. Yol çalışmaları başladığı zamanda birden bire çıktı. Hatta toprak altındaydı. 1968 yılında çıktı diye hatırlıyorum. Nereden geldiği bilinmiyor. Bu toprağın altından çıktı" dedi.

"Lahidin kapağı düşünce ikiye bölündü"
Halıdere Mahallesi’ne 7 yaşında geldiğini anlatan Akif Gümüş (62) ise "Burada yol çalışması vardı, şuan ki gibi değildi. Yol düzenlemesi yapıldı, bu Roma mezarı meydana çıktı. Biz burada çobanlık yapıyorduk. Hafriyat kamyonlarını, makineleri seyrediyorduk. Tabi mezar çıkınca bu bilgi hemen yayıldı. Kepçe de etrafını açtıktan sonra mezarın kapağını kaldırdı, merak edilen şeye bakmak istedi ama o sırada kapak yere düştü ve ikiye bölündü. Bunu hepimiz gördük" diye konuştu.
Turistlerin ilgisini çekiyor
Çalışmalar neticesinde lahidin bulunduğu alanın genişletildiğini kaydeden Gümüş, "Lahidin bulunduğu haberi yayılınca halk da bilgi almak için geldi. Buradan turistlerimiz gelip geçerken lahdi görüp durup inceliyorlar. Fotoğraf çekiyorlar, tanıtım oluyor. Tarihçilerimiz tarafından bu mezarın altında iki kat daha olduğu söyleniyor. Ben sadece mezarın bir kat altını biliyorum. Altında bir kemer daha var, zaten kenarından da gözüküyor. Onun altında birkaç kat daha var, arkasında da kubbe var. Kubbenin içinden yukarıya, manastır tepesine giden bir yol olduğu anlatıyorlar. Bu mezarı baya bir gömdüler" ifadelerini kullandı.