Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ev sahipliğinde gerçekleştirilen istişare toplantısında para politikalarının reel sektöre etkileri ve iş dünyasının beklentileri değerlendirildi. Merkez Bankası’nın faiz indirimleri sonrasında döviz kurlarında yaşanan yüksek artışların piyasalarda öngörülebilirliği azalttığına vurgu yapan iş dünyası temsilcileri, finansal istikrar adımlarının atılmasını beklediklerini ifade etti.
BTSO ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya BTSO Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Burkay ve Yönetim Kurulu üyelerinin yanısıra AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Efkan Ala, eski Başbakan Yardımcısı ve Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan, Bursa Milletvekili Refik Özen, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, AK Parti Bursa İl Başkanı Davut Gürkan ile iş dünyası temsilcileri katıldı. Toplantının açılışında konuşan BTSO Başkanı İbrahim Burkay, zorlu pandemi sürecinde ortak akıl ve istişare kültürü ile hareket etmenin çok daha anlamlı hale geldiğini söyledi. Sürecin başından bu yana AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Efkan Ala, Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ve AK Parti İl Başkanı Davut Gürkan ile sık sık bir araya geldiklerini ifade eden Burkay, iş dünyasına verdikleri destekler için teşekkür etti.

“Döviz kurlarındaki belirsizlik öngörülebilirliği azaltıyor”
Son dönemdeki ekonomi politikaları ve dövizdeki dalgalanmanın piyasalara yansımalarını değerlendirmek için istişare toplantısını düzenlediklerini belirten Burkay, “Küresel ekonominin darboğazdan geçtiği bir dönemde iş dünyası olarak temel beklentimiz, yeni yatırımları ülkemize kazandıracak, üretim, istihdam ve ihracat hedeflerimizi destekleyecek politikaların geliştirilmesidir. Bu noktada cari dengeyi korumak adına finansal istikrara dönük adımlarla birlikte fiyat istikrarının da göz önünde bulundurulması, iş dünyamızın öngörülebilirliğini artıracaktır. Bu nedenle özellikle şirketlerimizin bilançolarını belirledikleri bir dönemde döviz kurlarının seviyesinden ziyade volatilitesi ile oluşan belirsizliğin ortadan kaldırılması kritik önem arz etmektedir. Bununla birlikte tüm dünyanın ajandasında ilk sırada bulunan yüksek enflasyonla mücadelenin kararlılıkla sürdürülmesi ve yatırımları destekleyici nitelikteki faiz politikaları ülkemizin büyüme kalitesini artıracaktır” dedi.

"İşletme sermayesi ihtiyacı arttı"
Sektörlerin talep ve beklentilerine ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Burkay, “Firmalarımızın işletme sermayesi ihtiyacı her zamankinden daha fazla artmış durumda. Kamu bankalarında iki yıl önce dövizden TL’ye çevrilen kredi limitleri kurdaki yükseliş sonrası oldukça geri geldi. TL’nin değer kaybı sonrası iki yıl önce 10 milyon dolar limiti olan ihracatçının bugün bu limiti neredeyse 4 milyon dolara kadar eridi. Bu durum nakit akışı dengesi ve üretimde sürdürülebilirlik açısından büyük bir sorun. Bunun yeniden dövize çevrilmesini bekliyoruz. Yine dövizdeki yükseliş sonrası çek teminat açığı problemi de ortaya çıktı. Bu konunun yanı sıra esnaflara yönelik KGF destekli uygun faizli kredi imkanının sağlanması ve hizmet sektöründe kira probleminin çözüme kavuşturulması da iş dünyamızın beklentileri arasında yer alıyor” dedi.
Merkez Bankası’nın faiz indirimlerinden sonra bankalar faiz indirmediği için firmaların yararlanamadığını belirten Burkay, “Kamu bankaları bir adım attı ancak özel bankaların da sürece dahil olması ve krediye ulaşımdaki sıkıntıların ortadan kaldırılmasını bekliyoruz” şeklinde konuştu.

“Taleplerin hayata geçmesi için çalışacağız”
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Efkan Ala, pandemi sürecinin etkilerinin sürdüğünü belirterek, ortak akılla üretilecek çözümlerle sürecin en az hasarla atlatılabileceğini kaydetti. İş dünyası temsilcileri ile ekonomide yaşanan gelişmeleri değerlendirme fırsatı buldukları önemli bir toplantı gerçekleştirdiklerini aktaran Ala, “İş insanlarımız yaşadıkları sorunların yanısıra çözüm önerilerini de bizlere aktardılar. Daha önce yaptığımız gibi yine bu taleplerin hayata geçmesi adına ilgili her mercide girişimde bulunacağım. Gerekli tedbirler için çalışacağız” dedi.
AK Parti Ankara Milletvekili Yalçın Akdoğan, pandemi ile birlikte ekonomide yeni normallerin ortaya çıktığını belirterek, “Şu anda bir geçiş sürecindeyiz. Eski alışkanlıklarla birtakım işleri yapmaya devam edersek aynı başarıları elde edemeyebiliriz. Dolayısıyla bu süreci fırsata çevirebilmek adına hep birlikte istişare edip, yeni stratejiler belirlememiz gerekiyor” diye konuştu.
Bursa Milletvekili Refik Özen, tüm dünyanın pandemi nedeniyle bir türbülanstan geçtiğini belirterek, “Pandemi sürecinde daha önce iş dünyası ile yaptığımız toplantıların olumlu neticelerini almıştık. Bugün aktarılan taleplerin de takipçisi olmaya devam edeceğiz” dedi.
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş ise, iş dünyası ile istişareye önem verdiklerini belirterek, “Pandemi sürecinde başta kira konusu olmak üzere işletmelere büyük kolaylıklar sağladık. Ben de bir ticaret erbabı olarak iş dünyasının hassasiyetlerini yakından biliyorum. Sanayicimizin ve tüccarımızın destekçisi olmaya devam edeceğiz” şeklinde konuştu.

"Hükümetimizin ihracata dayalı büyüme stratejisini destekliyoruz"
Uludağ İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı ve Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran Çelik, pandemi krizinin yaralarını sarmaya çalışan otomotiv sektörünün bir yandan da küresel çip krizi ile mücadele ettiğini söyledi. Çip krizinden kaynaklı olarak otomotivin Türkiye’nin toplam ihracatından aldığı payın yüzde 19 seviyelerinden yüzde 12’ye gerilediğini ifade eden Çelik, “Bu dönemde para piyasalarındaki volatilite de ihracatçıyı etkiliyor. Döviz kurunun yukarı yönlü hızlı hareketinin ihracatçılarımızın rekabet gücüne pozitif yansıdığı alanlar olsa da ihracatın tüm bileşenlerini dikkate alırsak firmalarımız için öngörülebilir bir piyasa daha tercih edilebilir. Hükümetimizin ihracata dayalı büyüme stratejisini destekliyoruz. Öngörülebilir para piyasası ile ihracatımız çok daha hızlı büyür” dedi.
TÜGİAD Genel Başkanı ve DOSABSİAD Başkanı Nilüfer Çevikel, sanayicilerin zorlu pandemi şartlarına rağmen üretime devam ettiğini belirterek, “Avrupa’daki siparişlerin ülkemize yöneldiği bir ortamda sanayicilerimizin enerjilerini teknoloji ve dijitalleşme yatırımlarına harcaması gerekiyor. Ancak son dönemde kurun sürekli yukarı seyri ve beraberinde getirdiği enflasyon sanayicilerimizi tedirgin ediyor. Firmalarımız yatırım yapmaktan çekiniyorlar. Kurun artıyor olmasının sanayiciye yaradığı yönünde yanlış bir algı var. Hammadde ve ara malların maliyetleri dövizle karşılandığı için kurdaki dalgalanma sanayicilerimizi olumsuz etkiliyor” ifadelerini kullandı.
RUMELİSİAD Başkanı Zarif Alp, sanayicilerin son dönemde büyük bir taleple karşılaştığını belirterek, “Ancak gelecek yıl ve devamında bu talepleri karşılayamayacak bir duruma gelebiliriz. Firmalarımızın işletme sermayesi ihtiyacı artıyor. Devletin çok hızlı şekilde aksiyon alması gerekiyor. Bursa ve Türkiye’nin önü açık ama zaman kaybetmeden yeni desteklere ihtiyaç duyuyoruz. Ayrıca firmalarımızın büyümek ve yeni yatırımlar için de yer ihtiyacı var” dedi.

"Borçların tamamı işletmelerin pandemide kapalı olduğu dönemden kaynaklanıyor"
BESOB Başkanı Arif Tak esnafların sıkıntılı bir dönemden geçtiğini belirterek, fiyat istikrarsızlığı konusunda mutlaka tedbir alınması gerektiğini vurguladı. Arif Tak ayrıca piyasada bazı malların temininde güçlük yaşandığını kaydetti.
BTSO Hizmet Ticaret Konseyi Başkanı Turgay Güler, sektörün en önemli sorununun kira borçları olduğunu belirterek, “Şu anda sektördeki arkadaşlarımızın birçoğu mülk sahipleri ile mahkemelik. Bu borçların tamamı işletmelerin pandemide kapalı olduğu dönemden kaynaklanıyor. Buna mutlaka bir çözüm bulunması gerekiyor. Geçmişten gelen kira borçlarına ilişkin BTSO olarak bir kanun taslağı hazırlamıştık. Bunun devreye alınmasını talep ediyoruz” dedi.
BTSO Gıda, Tarım ve Hayvancılık Konseyi Başkanı Burhan Sayılgan, Bursa’da gıda sektörünün en önemli gündeminin KOBİ OSB olduğunu söyledi. Şehir içinde kalmış mevcut yerlerin de büyüme alanları olmadığı için firmaların üretimlerini artıramadığını ve bekleyen yüklü siparişlere cevap veremediğini kaydeden Sayılgan, “Sadece gıda sektöründe böyle en az 100-150 firmamız var. Diğer sektörleri de dahil ettiğimizde kent içinde kalmış plansız sanayi alanlarındaki 2 bin 500’den fazla işletmenin bu yönde talepleri var. KOBİ OSB ile ihracatımızı rahatlıkla üç katına çıkarabiliriz. Diğer taraftan tarım destekleri de yeniden gözden geçirilmeli. Bursa’da ahududu, böğürtlen ve hatta şeftali üretimi azaldığı için fiyatlar yükseldi. Ahududunun fiyatı 60 liraya kadar arttı. Bu ürünlerin üretimi desteklenmeli” şeklinde konuştu.

"Artan fiyatlar işletmeleri zorluyor"
BTSO Meclis Üyesi Abidin Şakir Özen, temel gıda maddelerinde yaşanan fiyat artışlarının hazır yemek sanayicilerini zor durumda bıraktığını belirtti. Özen, 2021 yılının ocak ayından ekim sonuna kadar salçada yüzde 68, ayçiçek yağında yüzde 45, yumurtada ise yüzde 51 oranında zamla karşılaştıklarını ifade etti.
BTSO Meclis Üyesi Serdar İslamoğlu da bu yıl ocak ayında 161 liraya aldıkları un çuvalının kasım ayında 313 liraya yükseldiğini belirterek, “Buna rağmen 200 gram ekmeğe sadece 25 kuruş zam geldi. Ekmek fiyatları komisyonlardan geçerken un üreticileri serbestçe zam yapabiliyor. Bugün Erzurum ve Yozgat’taki fırıncılar ekmek üretmedi. Bu durum devam ederse bu sorun Türkiye geneline yayılabilir” şeklinde konuştu.