Geçen hafta İstanbul’da ve Türkiye’nin çeşitli noktalarında etkili olan fırtına nedeniyle ülke genelinde birçok noktada binaların çatıları zarar gördü. Uzmanlar, çatılarda oluşan hasarların başında alt kısımdan hava almalarının, kalitesiz malzeme kullanımının ve çatı yapımı konusunda uzman olmayan kişilerin bu sektörde rol almasından kaynaklandığını belirtiyor.
Geçen hafta etkili olan lodos İstanbul’da ve Türkiye genelinde farklı noktalarda çok sayıda çatının uçmasına ve hasara yol açtı. Şiddetli rüzgarlar sonrası sıklıkla görülen çatı uçmaları ve hasar almaları, insanları da tedirgin ederken, uzmanlar ise bu konuya açıklık getirdi. Uzmanlar, hem iklim şartlarına göre hesaplama yapılarak yapıların oluşturulması gerektiğini belirtiyor, hem de hesaplamaların yapılarak ve kaliteli malzemelerin tercih edilerek, bu işin eğitimini almış kişilerin tercih edilmesi gerektiğini belirtiyor. Uzmanlar ayrıca, çatıların yan kısımlarından ve alt kısımlarından hava almaması için önlemlerin alınması gerektiğini belirtiyor.
“Geometrik olarak hesaplanmalı, yanlardan ve alttan hava almaması gerekiyor”
Ordu’da, sektörde hizmet veren İnşaat Yüksek Mühendisi Mehmet Celal Savaşkan, çatıların inşa edilirken kar ve rüzgar yüküne göre hesaplanması gerektiğini, günümüzdeki iklim değişikliklerinin de çatı uçması sorunlarına yol açabildiğini söyledi. Savaşkan, “Çatıları kar yükü ve yatay rüzgar yüklerine göre dizayn ederiz. Tabi günümüzde iklim şartlarının değişmesi fırtınaların olması yüksek rüzgar değerlenin görünmesi nedeniyle gerek tasarım gerekse uygulamada bir takım sorunlar gözleniyor, bu dış cephe elemanlarında da oluyor. Tabii, öncelikle geometrik olarak çatının düşey ve yatay yüklere karşı dizayn edilmesine rağmen yandan veya alttan alındığı zaman hava bunu kaldırabiliyor. Bunun için de yanlardan özellikle hava almayacak şekilde bir parapet ile çevrilmesi, binanın dışına taşacağı zaman da parapetin içerisinde kalması ve alttan hava almayacak şekilde konumlandırılması gerekiyor” dedi.
“Çatı malzemelerinden numune alınması, çelik çatılarda kaynak kontrolü yapılması gerekiyor”
Savaşkan, işçinin ve müteahhidin ve o günkü malzemeden bir numune almasının ve özellikle çelik çatılarda kaynak kontrolünün yapılmasının da önemine değinerek, “Belli aralıklarla da binada oturanların, yapıyı kullananların bunu gözle veya bir şekilde kontrol etmeleri gerekiyor. Tabi bu da bir maliyet bir yerde de yapı denetim firmalarına da iş düşüyor bu konuda. Kaynak kontrolleri dediğim gibi eğer ahşap çatıysa yine birleşim yerlerinin yapılıyorken, bir de geometrik olarak alttan hava almayacak tasarımların seçilmesi gerekiyor. Yani ben şunu ilk defa görüyorum bir dış cephe perde gibi açılmış, uçmuş demek ki bu oraya tutturulmamış iyi yapıştırılmamış, insanlar ucuza kaçıyorlar. Hem yapıştırma malzemesinde, hem montajda, hem de ustalarda” ifadelerine yer verdi.
“İşin ehli ustaların bu işi yapması lazım”
“Özellikle bu tür uygulamalar, ustaların ve işçilerin kendi inisiyatifinde, kendi becerilerine bırakılmış işler” diyen İnşaat Yüksek Mühendisi Mehmet Celal Savaşkan, “Bir çatı ustasının sertifikasyonu yok bir kaynakçının olsun bir dış cephe ustasının herhangi bir ön eğitimi, bir semineri bile almadan direkt iskeleye çıkıyor ve bu işi yapmaya başlıyor. Etrafından gördükçe bilgileniyor ama daha bu ustaların ehil kişiler olması önemli. İskeleye çıkan bir kişinin dahi, iskeleye çıkma ehliyeti olması lazım ifadelerine yer verdi.