Tarihi ve kültürel varlıklarıyla envanter zengini olan Diyarbakır’da yakın zamanda yapılan arkeolojik kazı ve çalışmalarla, Diyarbakır’ın geçmiş tarihine farklı açılardan ışık tutuluyor. Dicle ilçesine bağlı Döğer Mahallesine bağlı olan Özbey mezrası sınırları içinde bulunan Sahabe Tepesi, yeni keşfedilerek, 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescillendi.
İçinde bir evliya türbesi ile bir sahabe makamının bulunduğu Sahabe Tepesi 07.07.2020/7649 tarih ve karar sayısı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı – Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından, 1. derece arkeolojik sit alan olarak tescil edildi.
Sahabe Tepesi Projesini başlatan ve ilgili alanın arkeolojik araştırma ve inceleme girişimlerinde bulunan Diyarbakır Yazarlar ve Şairler Derneği (DİYŞAD) Yönetim Kurulu Başkanı İhsan İpek Cankurt, Sahabe Tepesinin bir Dicleli olarak yıllardır hayalini süsleyen bir proje olduğunu söyledi. Cankurt, "Babam da bu alana ve Sahabe Tepesinde bulunan şeyh Şerif makamına gönüllü olarak çok hizmet etti. Her yıl mayıs ayının son haftasına denk gelen Geleneksel Şeyh Şerif etkinlikleri için, yol düzeltimi ve su tedarikini yapmak amacıyla türlü zahmetler çekiliyor. Alanın tescillenmesiyle, bu sorunların giderileceğine artık daha da ümidimiz var” dedi.
Hayalindeki projenin hayata geçme sürecine de değinen Cankurt, "Allah’a şükürler olsun ki DİYŞAD, hikâyesinde bana da yer verdi. DİYŞAD ile çocukluğumdan beri hayal ettiğim Sahabe Tepesi Projesine bir adım daha yaklaşmıştım. DİYŞAD İcra Heyeti üyeleri Hüseyin Acar, Veysi Fida ve Mehmet Tanrıkulu ile proje üzerine istişarelerimizi tamamlayıp 2018 yılında bir dilekçe ile İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’ne ilgili alanın arkeolojik araştırma ve inceleme hususunda çalışma yapılması için talepte bulunduk. İl Kültür ve Turizm Müdürümüz Cemil Alp de başvurumuzu dikkate alıp konuyu Diyarbakır Müze Müdürlüğüne bildirdi. Beraber gittik, gezdik, geldik birkaç kez. 2 yıllık araştırma ve incelemelerin ardından Allah’a hamdolsun ki bizi bu muvaffakiyete eriştirdi. Sahabe Tepesi Projemiz olumlu sonuçlandı ve Diyarbakır Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca tescillendi, 1. derece arkeolojik sit alan ilan edildi. Hiçbir beklenti içinde olmaksızın, gönüllü bir şekilde gösterdiğimiz çabayla Allah bize bir başarıyı daha nasip etti. Sahabe Tepesinin Diyarbakır kültür envanterleri listesine girdiğine sevinçliyiz. Alanda yapılacak arkeolojik ve yüzeysel çalışmalar, Diyarbakır’ın geçmiş tarihine farklı bir ışık tutacağı inancındayız. Bundan sonrası için de elimizden geldiğince yol yapımı, su, elektik gibi ihtiyaçların giderilmesi hususunda çalışacağız, çaba göstereceğiz. Emeği geçen herkese teşekkür ederiz. Sahabe Tepesi, ülkemiz Türkiye’nin ve şehrimiz Diyarbakır’ın tarihi, turistik ve kültürel kalkınması yolunda hayırlı, uğurlu olsun" diye konuştu.
İslam ordusunun Diyarbakır’ı fethetmesiyle bölgenin gayri Müslimler için en merkezi konumu olan Döğer ve çevresine İslam dinini tebliğ etmek için bir sahabe gönderildiği rivayet ediliyor. Zaman içinde böyleye yerleşen sahabenin burada vefat ettiği ve bölgeye de bu nedenle Sahabe Tepesi denildiği öğrenildi.