Evliyaoğlu: "Arıcılıkta sonbahar bakımı ve kışlatma önemli"
Ardahan İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı İlhan Evliyaoğlu, arı yetiştiricilerine arı kovanlarında kış bakımı yapmaları konusunda uyarılarda bulundu.
Ardahan Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Evliyaoğlu, Arıların doğadaki kaynaklardan yeteri kadar istifade edebilmesi ve verimli arıcılık yapabilmek için kuvvetli arılarla çalışılması gerektiğini söyledi. Arı ürünlerinin toplanacağı sezona kuvvetli arılarla girebilmek için ise iyi bir sonbahar bakımı ve iyi kışlatma ile mümkün olduğunu söyleyen Evliyaoğlu, arılarda bal hasadının yapılması, o sezonun bitmiş yeni bir sezonun başlaması anlamına geldiği, bu dönemde yapılacak her türlü bakım ve ihmal gelecek tüm bir yıla yansıyacağı, bu nedenle bal hasadından hemen sonra sonbahar bakımına başlanması gerektiği söyledi.
Arılar için kış aylarının verimsiz geçtiğini söyleyen Evliyaoğlu, “Bu nedenle arılar ya kışlaklarda ya da gerekli tedbirler alındıktan sonra dışarıda kışlatılmalıdır. Arılar kış uykusuna yatmazlar, petekler üzerine kümelenerek kışı geçirirler. Ortam ısısı arının biyolojik faaliyetleri için 33-36 derece, uçabilmesi için asgari 7-8 derece ve besin toplayabilmesi için en az 10-14 derece olması gerekir. Kolonilere kış yiyeceği olarak bal ve polen depolanmış petekler bırakılır. Ancak petekler tamamen balla dolu olmayıp alt yarılarındaki gözler boş olmalıdır. Çünkü kışın arılar bal dolu gözler üzerinde değil, peteklerin balla dolu kısmının hemen altındaki boş gözler üzerinde salkım kurarlar. Özellikle ilkbaharda taze polen gelmeye başlayıncaya kadar ki dönemde arıların yavru yetiştirmeyi, başlatıp sürdürebilmeleri için bırakılan ballı peteklerin 3-4 tanesinde aynı zamanda yeterince polen de olmalıdır. Genel kural olarak kuluçkalıkta ki bal hasat edilmeyip arıya bırakılmalıdır. Yapılacak kontrollerde arı mevcudu az olan zayıf koloniler, anasız, ana arısı yaşlanmış, verimsiz ve sakat olan koloniler birleştirilmelidir. Başarılı kışlatma için mutlak surette sonbaharda bir dönem yavru üretimi sağlanarak kışa genç arı ve ana arı ile girilmelidir. Yapılacak denetimlerde herhangi bir hastalık tespit edilen kolonilerde gerekli önlemler alınmalı ve tedavi edilmelidir. Sonbahar teşvik yemlemesinden sonraki kuluçka aktivitelerinin çok azaldığı dönemlerde sonbahar dönemi varroa mücadelesi mutlaka yapılmalıdır. Bu koşullar dikkate alındıktan sonra diğer önemli hususlar ise: kovanların sağlamlığı gözden geçirilerek gerekirse değiştirilmeli kovandaki arılı, yavrulu ballı-polenli çerçeveler düzenlenerek fazla petekler alınmalıdır. Kovanda herhangi bir hastalık ve zararlı varsa gerekli müdahaleler yapılmalı en sondaki çerçevenin yanına bölme tahtası konularak boş kalan kısımdan soğuğun girmesi engellenmelidir. Kovanlar bir sehpa üzerine oturtulmalı Koloniler rüzgar almayan ve mümkünse üstü kapalı bir arıcılıkta kışlatmaya bırakılmalı, kovan uçuş delikleri daraltılmalı, kovan örtü bezi soğuğu geçirmeyen bir malzemeden seçilmeli örtü beziyle kovan arasına kovanda oluşacak nemi çekmesi için gazete kağıdı örtülmeli, kabartılmış petekler arıcıya tekrar gerekli olacağından muhafazası çok önemlidir. İyi muhafaza edilmeyen petekler mum güvesi ve fare gibi zararlılarına maruz kalabilir. Petekler izole edilmiş bir odada kükürt yakılarak çıkan dumanla böceklenme engellenmeli. Arıların kışlatılacağı arılık; kuzeyi kapalı güneyi açık ve mümkünse üstü kapalı yerler seçilmelidir. Kovanlar mutlaka yerden 30-40 cm yüksekliğinde bir sehpa üzerine konulmalıdır. Kovan içi sıcaklık 14 C ye düştüğünde arılar kış salkımı yaparlar salkımın merkezi 33 C dış yüzeyinde ise 5-8 C’dir. Salkımdan herhangi bir nedenle düşen arı tekrar salkıma çıkamaz ve ölür. Bu nedenle kışlatma yeri olarak arıların kış salkımını bozacak gürültü ve sesten uzak yerler seçilmelidir. Kovanların uçuş delikleri içindeki arılı çerçeve sayısı dikkate alınarak uygun malzeme ile daraltılmalıdır’’ şeklinde konuştu.
Evliyaoğlu, kışlatmanın verimli geçmesi için Ana arının genç olmasının yanında işçi arı miktarını arttırılması gerektiğini söyledi. Kovanda kış için yeterli bal ve polen olması gerektiğini de söyleyen Evliyaoğlu, ’’Arı ailesi sağlıklı olmalı ve havalandırma iyi olmalıdır, kovanların durumu ve kışlatma yeri iyi seçilmelidir’’ dedi.
Varroa ile mücadelenin son bal hasadından hemen sonra yapılması gerektiğini söyleyen Evliyaoğlu, ’’Yapılacak uygulamalarda hangi ilaç veya organik asit kullanılırsa kullanılsın, kapalı gözlerdeki varroaları öldürmediği göz önüne bulundurulmalıdır. Yapılacak ilaçlamalarda bir tur ilaçlama süresi, erkek arının pupa dönemi göz önüne alınarak 15 günden az olmamalıdır. İlaçların ve organik asitlerin kullanım şekline göre ya bu süreden fazla kovanda kalmaları gerekir ya da en az bu süre boyunca 3-4 gün aralıklarla yapılması gerekir. Kış kayıplarında en önemli etkenin varroa olduğu unutulmadan varroa mücadelesi konusunda hassas davranılmalıdır’’ ifadelerini kullandı.
