KAHRAMANMARAS (AA) - IZZET MAZI - Maras'in düsman isgaline karsi ilk kursunu 101 yil önce atesleyen Sütçü Imam, vefatinin üzerinden 98 yil geçse de gönüllerde yasiyor.
AA muhabirinin çesitli kaynaklardan derledigi bilgiye göre, Maras'ta Milli Mücadele'nin simgesi haline gelen ve asil ismi Imam olan ancak süt satarak geçimini sagladigi için "Sütçü Imam" olarak adlandirilan kahraman, Fevzipasa (Bektutiye) Mahallesi'nde 1872'de dünyaya geldi.
Babasi "Kireçciogullari"ndan Ömer Efendi, annesi "Tiyekliogullari"ndan Emine Hanim olan Sütçü Imam, Uzunoluk Camisi'nde gönüllü olarak imamlik yapti.
Kentin isgal edildigi dönem 31 Ekim 1919'da düsmana ilk kursunu sikan Sütçü Imam, düsmanin kovulmasindan sonra harpteki fedakarliklarina mükafat olarak belediyede odacilik görevine alindi, Maras Kalesi'ndeki topun idaresi de kendisine birakildi.
Abdülmecit halife olunca 101 pare top atmak için kaleye çikan ve barutun ates almasi sonucu vücudunda yaniklar olusan Sütçü Imam, kaldirildigi Alman Egitim Hastanesinde 25 Kasim 1922'de hayatini kaybetti. Üç kiz, bir erkek çocugu olan Sütçü Imam, Çinarli Camisi Mezarligi'na defnedildi.
Sütçü Imam adina, ilk kursunun atildigi Uzunoluk Meydani'nda bir anit ve çesme, Kibris Meydani'na Kurtulus Aniti yaptirildi. 1980'den sonra Sikiyönetim Komutanliginca Sütçü Imam'in Çinarli Camisi avlusundaki mezari türbe haline getirildi.
Kahramanin adi, kentte Kahramanmaras Sütçü Imam Üniversitesi ile mahalle, cadde, sokak ve okullarda yasatiliyor. Akademik çalismalar basta olmak üzere, Sütçü Imam adina yazilmis yüzlerce kitap ve dergi bulunuyor.
- Düsmana karsi ilk kursunu Sütçü Imam sikti
Kaynaklara göre, Maras'in isgal girisimi 22 Subat 1919'da Ingiliz isgal kuvvetlerinin Albay Max Andriyo komutasinda sehre girisiyle basladi. Maras, 8 ay süren Ingiliz isgalinden sonra, 29 Ekim 1919'da Fransizlar tarafindan isgal edildi.
Küçük bir dükkanda süt satan Sütçü Imam, tabancasini alarak düsmana karsi ilk kursunu 31 Ekim 1919'da atesledi.
Kahramanmaras Sütçü Imam Üniversitesi (KSÜ) Atatürk Ilkeleri ve Inkilap Tarihi Bölümü Baskani Dr. Ögr. Üyesi Cengiz Savkili, AA muhabirine, Fransiz askerlerinin hamamdan çikan Türk kadinlarinin peçesini açmaya tesebbüs etmesi sonucu Sütçü Imam'in silahini ateslemesiyle Maras Milli Mücadelesi'nin basladigini söyledi.
Yasanan bu olayda Türk kadininin peçesine uzanan elin Sütçü Imam tarafindan kirildigini vurgulayan Savkili, olayin ardindan Ermenilerin Sütçü Imam'in pesine düstügünü ancak tüm aramalarina ragmen bulamadigini aktardi.
Savkili, Maras'in o günün fiziki sartlarinda evlerinin bitisik ve komsuluk iliskilerinin güçlü olmasi dolayisiyla Sütçü Imam'in evden eve geçirilerek Bertiz köyüne geçisinin saglandigini ifade ederek, sunlari kaydetti:
"Sütçü Imam, o bölgeye giderek, Kuvayimilliye teskilatlanmasinda çok büyük katkilar sunmustur. Maras Milli Mücadelesi'nde bütün insanlarin, yani Maras halkinin kadiniyla, çocuguyla, yaslisiyla, genciyle, herkesin aslinda bir nevi kahramanliginin Sütçü Imam'da tecelli ettigini söyleyebiliriz. Sütçü Imam'in atmis oldugu ilk kursun, Maras'ta Milli Mücadele'yi baslatmistir. Bu ayni zamanda Urfa'ya, Antep'e, hatta Çukurova bölgesine, Adana'ya örnek teskil etmistir. Bu bölgede atilan ilk kursun ve kahramanlik sayesinde bir nevi edinilen cesaret sonrasinda güney bölgesinden düsman sökülüp atilacaktir."
Sütçü Imam olayinin Maras Milli Mücadelesi'ni basariya ulastiran temel argüman oldugunun altini çizen Savkili, daha sonra Fransizlara karsi verilecek olan mücadelede Türk milletinin sarsilmaz iradesini ortaya koymasina vesile oldugunu dile getirdi.
Sütçü Imam'in açtigi yolun ve yakmis oldugu isigin günümüze kadar yansidigini anlatan Savkili, sunlari ifade etti:
"Bunun en güzel örnegini de yine 15 Temmuz'da gördük. Çünkü 15 Temmuz hain kalkismasi esnasinda Ömer Halisdemir çikti ve kahraman vatan evladimiz, darbeci generali orada öldürdü. Ömer Halisdemir'in anne tarafindan Kahramanmarasli olmasi da çok ilginçtir. Maras'ta verilen 22 günlük mücadele eger basarilamamis olsaydi, burada Fransiz ve Ingilizlerin hedefleri vardi. Özellikle buradan Samsun'a kadar hareket etmek ve Anadolu'yu ikiye ayirmak istiyorlardi. Eger Maras Milli Mücadelesi ve Sütçü Imam olayi gerçeklesmemis olsaydi bu amaçlarina belki de ulasacaklardi. Belki Çukurova'da bir Kürt devleti veya Suriye'de bir Yahudi devleti projeleri hayata geçirilecekti. Maras Milli Mücadelesi, dünyadaki mazlum milletlere de çok önemli bir mesaj verdi. Her ne kadar topu, tüfegi veya askeri mühimmati son derece yerinde olan güçlü devletler belli bölgeleri isgal etmeye kalksalar da Maras'ta kadiniyla, çocuguyla silahi ve mühimmati olmayan ama kahramanligi en üst düzeyde insanlar, düsmana karsi mücadele etti. Bu da onlara çok önemli bir mesajdir. Elinizde top tüfek olmasa da vereceginiz mücadele ve vatan sevgisiyle düsmanlara, emperyalist devletlere karsi basariya ulasilabilecegini göstermistir."