Türkiye’nin ilk cep uydusu olan Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (ZBEÜ) uydu takımı Grizu 263 tarafından tasarlanan Grizu-263A, uzaya fırlatılışının ardından bir yılını doldurdu.
Grizu-263A, bir yılda dünya etrafında 5 bin 550 kez turlayarak topladığı verileri yer istasyonuna gönderdi. ZBEÜ uyku takımı şimdi de yeni projeleri için çalışmalarına başladı. Takım koordinatörü Bülent Ekmekçi, "Dikkatlice Ay’a bakıyoruz" diyerek yeni çalışmaların mesajını verdi.
ZBEÜ Mühendislik Fakültesi uzay takımı olan Grizu 263 tarafından tasarlanarak geliştirilen Türkiye’nin ilk cep uydusu Grizu 263A, geçen yıl 13 Ocak günü Falcon 9 roketiyle Cape Canaveral’den uzaya fırlatıldı. Türkiye’nin ilk cep uydusu olma unvanını taşıyan Grizu 263A uydusu, bir yıllık süreçte görevini başarıyla yerine getiriyor. 5x5x5 ölçülerinde ve 3 Mart 1992 tarihinde meydana gelen maden faciasında hayatını kaybeden madencilerin anısına tasarlanan cep uydusu, dünyanın yörüngesinde elde ettiği verileri yeryüzündeki istasyona iletiyor. Kutuplar arası yörüngede dolaşarak bir yılda 10 bine yakın veri elde eden Grizu 263A uydusu, günde yaklaşık 15 kez dünyanın etrafında tur atarak dönüşünü tamamlıyor. Alçak dünya yörüngesinde saatte 30 bin kilometre hızla yol alan uydu Türkiye üzerinden de geçiş yapıyor.

Bir yıllık süreçte 10 bin veri, yeni hedef "Ay"
Bir yıllık süreçte 10 bin veri elde eden uydu; hız ve ivme verileri, sıcaklık, güneş panellerinin etkinlik ölçümleri gibi bilgileri yer istasyonuna gönderiyor. Uydunun dört yıllık süre sonunda ömrünü tamamlaması, dünyaya yaklaşmasıyla birlikte iletişimin kopması bekleniyor. Grizu 263 Takımı Proje Koordinatörü Prof. Dr. Bülent Ekmekçi, "Tam bir yıl önce bugün Grizu 263 uydumuzu fırlatmıştık. Fırlatmadan bir saat sonra sinyallerimizi almaya başladık. Uydumuzun çalışması bundan sonra da devam etti. Çünkü bir yıldır sağlıklı bir şekilde iletişim halindeyiz. Bilgileri alabiliyoruz, bize bu süreçte çok şeyler öğretti. Bütün bunların ardından artık yeni hedeflerin zamanıdır diyoruz. Hem şehrimizi hem ülkemizi heyecanlandıracak yeni hedeflerimize başladık. Süreç içerisinde fırlatıldıktan 13 gün içerisinde uydumuz dengelendi. İlk fırlatılma anı kaotik bir andır. Dengelenmeden sonra sağlıklı veriler geldi. Sıcaklık, diğer veriler alt sistemlerimizi kontrol ettik. Güneş panellerinin durumları ile ilgili uydunun bir test uydusu olması dolayısıyla kendi çalışma yapısıyla ilgili birçok bilgi edinmiş olduk. Her şeyden önemlisi bu iletişimin sürekliliğinin sağlanmış olması yapılan çalışma ve tasarımda uydunun kalifiye olduğu anlamı taşımakta. Bu noktada da çok mutluyuz. Çalışmanın bu şekilde başarıyla devam etmesiyle ilgili bundan sonra uydumuzdan veri almaya devam edeceğiz. Aslında istediğimiz tüm amaçlarımız doğrultusunda hedeflerimize ulaşmış olacağız. Yeni uyduların zamanıdır diyoruz" şeklinde konuştu.

"Ay’a dikkatli bir şekilde bakıyoruz ve hedeflerimizi oraya yönetmeye çalışıyoruz"
"Uydumuz kutuplar arası yörüngede dönmekte" diyen Prof. Dr. Ekmekçi, "Yaklaşık bir dönüşünü 1,5 saatte tamamlamakta. Bu demektir ki günde 15 yada 16 defa dünya etrafında dolaşmakta. Bu dönüşler sırasında dünyanın üzerinde birçok coğrafi konum üzerinde hareket etmekte. Bu veriler de dünya üzerinde birçok amatör telsizci arkadaşlarımızın da takipleriyle bu veriler toplanmakta uydumuzun bu bir yıllık yol hikayesini takip edebilmekteyiz. Şu ana kadar aslında uydumuz 10 saniyede bir veri basmakta. Bunun anlamı takip eden yer istasyonları sayısı, bulundukları konum itibarıyla çeşitli organizasyonlar var. Bunlar aldıkları verileri bu organizasyonlar üzerinde aktarmakta ve bu şekilde teyit edilmiş 10 binin üzerinde veri bulunmakta. Bunların bir kısmı seçilmiş ayrıca uydumuz internet üzerinden de takip edilebilmektedir. Teknik olarak aslında dört yıl yörüngede kalma süresi var. Bu süre içerisinde bir yıllık çalışma süresi kendi içerisinde bir başarı. Bundan sonraki süreçte aslında elektronik sistemlerin etkinliğini ortaya koymakta. Ömür açısından beklentiler karşılanmış durumda. Çünkü uzay ortamında radyasyon gibi bozucu etki altında çalışmakta uydularımız. Bundan dolayı tahmin edilen elektronik çalışma ortamını aşmış durumdayız. Yeni projelerimiz var. Ay’a dikkatli bir şekilde bakıyoruz. Ve hedeflerimizi oraya yönetmeye çalışıyoruz" dedi.

"Hedefimiz yine birincilik"
Grizu 263 Takımı Kaptanı Baran Yılmaz, "Bu sene Türksat model uydu yarışmasına katıldık. Süreç devam ediyor. Geçen sene Cansat Model Uydu Yarışması’nı dünya birincisi olarak tamamladık. Şu anda çalışmalarımız aktif bir şekilde devam ediyor. Mekanik, elektronik ve yazılım ekibimiz var. Hedefimiz bu yıl Türkiye birinciliği. Bu yönde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Çalışmalarımıza makine mühendisliği, metalürji ve malzeme mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, elektrik elektronik mühendisliği öğrencilerinden oluşmakta. Yaklaşık 27 öğrencileri var. Ekibimizi her sene büyütmeye çalışıyoruz. Bunu yapmaktaki amacımız sürekliliği sağlamak. Başarı da böylelikle geliyor. Tecrübelerimizi aktarıyoruz" diye konuştu.