Hem psikolog hem de sürücü eğitmeni hoca trafik korkusu olanları tekrar yollara çıkarıyor
Hem psikolog hem de direksiyon usta öğreticisi Barış Arıkan, trafik fobisi veya travma geçmişi gibi sebeplerden dolayı trafiğe çıkamayan kişileri, özel seanslarla tekrar trafiğe hazır hale getiriyor.
Hem bir psikolog hem de bir direksiyon usta öğreticisi olan Barış Arıkan, travma geçmişi olan birçok insanla seanslarda karşılaşması ve sürücü eğitmeni olarak da trafikte binlerce insanı gözlemlemesi nedeniyle bu iki farklı alanı birleştirerek yeni bir çalışma yöntemi geliştirdi. Buna göre Arıkan, özel seanslar ile; trafik fobisi, travma geçmişi, özgüven veya öfke problemi gibi başlıca sebeplerden dolayı trafiğe çıkamayan kişileri hem psikolojik olarak hem de bilişsel (zekanın işleyişiyle ilgili) olarak trafiğe hazırlıyor. Arıkan, daha önce ölümlü kazaya karışmış veya daha önce hiç araba kullanmamasından dolayı trafikten korkan kişileri hem psikolog hem de direksiyon usta öğreticisi kimliği ile korkularını ve travmalarını yenmeleri yönünde eğitiyor.
Hem psikolog hem de direksiyon usta öğreticisi olarak trafiğe çıkamayan kişilere, özel seanslar yaptığının bilgisini veren Barış Arıkan, “Yıllardır sektörün içerisinde olan eğitimci bir aileden geldiğimden ötürü trafikte binlerce insanı gözlemleme fırsatı buldum. Psikolog olarak da travma geçmişi olan birçok insanla çalıştım. Bunlara ek olarak da direksiyon usta öğreticilerine trafik psikolojisi ile alakalı öğrencilerine nasıl davranmaları gerektiği, nelere dikkat etmeleri gerektiği konusunda özel eğitimler veriyorum” diye konuştu.
Arıkan, insanların trafiğe çıkmıyor olmasının birçok sebebi olabileceğine dikkati çekerek, “İnsanın trafik fobisinin olması, kişinin travma geçmişi olması, özgüven veya öfke problemi yaşaması gibi sorunlar, insanın trafiğe çıkamıyor olması ile alakalı başlıca nedenlerdir. Hepsinin de birçok alt sebebi vardır. Seansa başlarken ilk olarak kişiyi dinliyorum. Hangi nedenlerden dolayı trafiğe çıkamadığını detaylı bir biçimde analiz ediyorum. Ona uygun tekniklerle de süreci ilerletiyorum” dedi.
Psikolog Arıkan, trafik fobisinin sanılandan çok daha geniş bir alana sahip olmasıyla birlikte sanılandan çok daha fazla insanda görüldüğünü belirterek, “Trafik fobisi, büyük araçların yanından geçerken korkmak, yokuş ve köprülerden geçerken sıkıntı hissetmek, arabaya bindiğinde paniklemek, trafiğin yoğun olduğu saatlerde araç kullanamamak, yeni yollar deneyememek gibi çok geniş bir alana hitap ediyor” değerlendirmesini yaptı.
“Uygun terapi teknikleri ile kişinin sorunları çözüme ulaştırılıyor ve kişi trafiğe hazır hale gelmeye başlıyor”
Yalnızca kaza geçiren kişilerin travma sürecine sahip olmayacağını dile getiren Arıkan, “Kişinin bir yakını kaza geçirmiş olabilir. Kişi bir kazaya tanıklık etmiş olabilir. Kişi haberlerde ya da sosyal mecralarda kazalarla ilgili birçok görüntüye maruz kalmış olabilir. Bunların hepsi benzer olarak travma sürecine eşlik eder. Bu tarz travma sürecine sahip olan insanların genel olarak söylediği şey, ‘Ben trafiğe çıkamıyorum. Trafiğe çıktığımda insanlara zarar vermekten korkuyorum’ oluyor. Tüm bu süreçleri detaylı bir biçimde inceledikten sonra, kişinin kaza ile alakalı duygu ve düşünceleri nelerdir, kaza ile alakalı inanışları nelerdir? Bunları ciddi bir biçimde analiz ediyorum. Ardından ise uygun terapi teknikleri ile bunlar çözüme ulaştırılıyor ve kişi trafiğe hazır hale gelmeye başlıyor” ifadelerini kullandı.
“Kişiler ölümlü kazalara karışmış olsalar dahi, gayet rahat bir biçimde trafiğe hazır hale geliyorlar”
Psikolog Arıkan, bugüne kadar yaptığı tekniklerde hiçbir problem yaşamadığını ifade ederek, şunları söyledi:
“Ölümlü kazalara karışmış olsalar dahi gayet rahat bir biçimde insanlar trafiğe hazır hale geliyorlar. Bunun haricinde, bana gelen insanlardan sıklıkla duyduğum şöyle bir cümle var, ‘Benim herhangi bir trafik fobim yok. Ya da herhangi bir travma sürecim yok. Ancak birçok yerden ders almış olmama rağmen bir türlü trafiğe çıkamıyorum.’ Bunun nedeni genellikle şu oluyor. Trafiğin içerisinde gösterdiğimiz birçok bilişsel beceri var. Nedir bunlar? Bölünmüş dikkat, seçici dikkat, odaklanmış dikkat, ince motor becerileri, el göz koordinasyonu, bağlamsal ve işitsel bellek, hız tahmini, görsel tarama gibi. Eğer kişi bunlarla alakalı olarak trafikte yeterli seviyede değilse, o zaman kişi trafikte ciddi problemler yaşayabiliyor. Herhangi bir psikolojik sıkıntıyı yaşamıyor olsa bile bilişsel becerilerinde eksiklik varsa o zaman trafiğe çıkmasında ciddi sıkıntılar yaşamış oluyor. Biz derslerimizde bunlarla alakalı süreçleri beraber gözlemliyoruz. Eğer bir eksikliğimiz varsa bununla alakalı özel uygulamalar ile bu eksiklikleri gideriyoruz. Ve kişi bilişsel olarak trafiğe hazır oluyor. Eğer kişi, bilişsel olarak trafiğe hazırsa geriye psikolojik kısım kalıyor. Eğer psikolojik kısım da hazırsa o zaman derslerimiz başlıyor.”
“Kişinin trafikte nasıl hareket etmesi lazım, trafiği nasıl okuması lazım bunları ele alıyoruz, aracı çalıştırmasından park etmesine kadar”
Derslerin içeriğini ele alan Arıkan, ilk önce kişinin araç hakimiyetini geliştirdiklerini belirterek, “Araç hakimiyeti geliştikten sonra o araçla trafikte nasıl hareket etmesi lazım, trafiği nasıl okuması lazım bunları ele alıyoruz. Park etmeye kadar. Derslerimiz ise kişinin hazır bulunma haline göre değişiyor. Tamamen özgün dersler planlanmış oluyor. Kişinin kendi bireysel durumuna göre, süreci ilerletiyoruz” dedi.
“Kişilerin, ‘Yapamam’ dediklerini beraber yenmek benim için ayrı bir keyif”
Arıkan, şöyle devam etti:
“Kişi hangi süreçlerle olursa olsun ister trafik fobisi ister travma geçmişi olsun isterse de bilişsel becerisi yetersiz olsun. Tüm bu süreçlerle bana geldiğinde kişi en son geldiği yerde trafiğin herhangi bir sürecinde istediği yerden istediği yere giderek, parkını yapıp rahat bir şekilde hareket ediyor hale gelmiş oluyor. Beraber çalıştığım kişiler ile o kişilerin korkularını, o kişilerin, ‘Yapamam’ dediklerini beraber yenmek benim için ayrı bir keyif. Bundan dolayı da trafiğimizde olan birçok eksikliği giderebilmek adına birçok yenilik düşünüyorum. Ekip arkadaşlarımla beraber kısa sürede başarılı olup yaygınlaşmasını beklediğim bir proje geliştiriyoruz. Bu proje kişinin trafikte kullanması gereken tüm bilişsel özellikleri ölçüyor ve eğer eksiklik varsa uygun egzersizlerle kişinin tamamlamasını sağlıyor. Bunun amacı da trafik kazalarında yüzde 80 olan insan faktörünü azaltmak. Gayem ise halkımıza, milletimize daha fazla hizmet edebilmek ve daha büyük kitlelere ulaşabilmek.”