Her dönem insanlığın korkulu rüyası oldu, dokunmayla değil hava yoluyla bulaşıyormuş
Prof. Dr. Sedat Özçelik, yüz yıllardır insanlığın korkulu rüyası olan cüzzam hastalığının dokunma ile değil de solunum yolu ile bulaştığını söyledi.
Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sedat Özçelik, Ocak ayının son haftasının Dünya Cüzzam (Lebra) Günü olması nedeniyle önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Özçelik, ’Lebra,’nın ülkemizde ’Cüzzam’ adıyla bilindiğini belirterek hastalığın tarihsel literatürde ölümü çağrıştırdığını, vücutta sakatlıklara ve toplu ölümlere neden olan birçok hastalığın uzunca bir süre cüzzam adıyla anıldığını söyledi. Dr. Sedat Özçelik, bu hastalara büyük acılar çektirildiğini ve toplama kamplarında tutulduğunu ifade ederek günümüz tıp biliminin bu bilgilerin yanlışlığını kanıtladığını anlattı.
Türkiye’de bin, Sivas’ta ise 17 hasta olduğu tahmin ediliyor
Dermatoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Sedat Özçelik, olduğunu, Türkiye’de bin civarında, Sivas’ta ise 17 civarı kişinin cüzzam hastası olduğunu tahmin ettiğini belirterek, “Dünya Sağlık Örgütünün tahminlerine göre dünyada 5 milyon civarında kişi cüzzam. Cüzzamlı hastaların en çok bulunduğu yerler Hindistan, Bangladeş, Brezilya yani Asya’nın güney, Afrika’nın orta kesimleri ve Güney Amerika’dır. Tropikal bir hastalık olarak anlaşılmasın. Bu bölgeler dünyanın geri kalmış bölgeleridir, açlığın kol gezdiği ülkelerdir. 1800’lü yıllarda hatta 1900’lü yılların başına kadar Avrupa’da da çok sayıda cüzzamlı hasta vardı. Fakat Sanayi Devrimi’yle birlikte sosyo-ekonomik gelişimini tamamladıktan sonra bu hastalık kendiliğinden kayboldu. Yani bu hastalık geri kalmış ülkelerin hastalığıdır. Ülkemizde 1900’lü yıllarda 2 bin civarındaydı, 2000’li yıllarda ise bin 500’e kadar düştü. Şu anda ise bin civarında olduğunu tahmin ediyorum. Sivas’taki lebralıların 1985 yılındaki sayısı 43’tür. Şu anda hasta sayısının 17 civarında olduğunu tahmin ediyorum’’ şeklinde konuştu.
Cüzzam dokunmayla değil solunum ile bulaşır
Hastalığın bulaşma şekilleri hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Özçelik, cüzzamın dokunma yoluyla değil solunum yoluyla bulaştığını söyleyerek, “Cüzzam lepra basilleri ile oluşan bir hastalıktır. Bulaşma solunum yoluyla olur. Ancak çok zor bulaşır. Eşler arasında bile bulaşma oranı yüzde 5’i geçmez. Hastalığın kuluçka süresi uzundur. Çocukluk döneminde tedavi olmamış hastalarla uzun süre beraber yaşama temas olmuşsa bulaşır. Sosyo-ekonomik seviyesi yüksek kesimlerde ve gelişmiş ülkelerde bulaşma hemen hemen yok gibidir. Medya bilgilerimizin aksine dokunmakla, falan filanla bulaşmaz. Bu hastalık yoksulluğun olduğu ülkelerde ve topluluklarda görülür. Hastalıktan korunmanın yolu yoksullukla ve açlıkla mücadeleden geçer” ifadelerini kullandı.
“Hastalık aktivasyonları sakatlıklara sebep olur’’
Prof. Dr. Sedat Özçelik, cüzzamın sakatlıklara neden olduğunu vurgulayarak, “Lepra tamamen tedavi edilen bir hastalıktır, sinirleri tuttuğu için duyu kusuruna neden olur. Tanıda gecikme, his kusurlarının gelişmesi, hastalık aktivasyonları sakatlıklara sebep olur. Zamanında tedavi olan hastalarda hiçbir sakatlık oluşmaz. Hastaların tedavisi Dünya Sağlık Örgütü’nün önerileri doğrultusunda ve ülkemizdeki Lepra Tedavi Yönetmeliği’ne göre yapılmaktadır. Hasta ilaçları ücretsizdir. İlaçlar İstanbul’da Lepra Hastanesinden temin edilir, tedavi ve kontrolleri de burada yapılabilir. Toplumdaki cüzzam hakkındaki korkunç ön yargı tamamen temelsizdir” dedi.
