Kayseri’nin Selatin Camilerinden olan 785 yıllık tarihi Hunat Camii’nde Enderun Usulü Teravih geleneği 2023 yılı Ramazan Ayı’nda da devam ediyor.
Sultan II. Gıyasettin Keyhüsrev zamanında, Annesi Hunat Hatun’un 1238 yılında yaptırmış olduğu tarihi Hunat Camii’nde 20 rekat ve Enderun Usulüne göre kılınan teravihler Kayseri’de 9 yıldır gelenek haline geldi. Kayseri Camii Kebir ve Hunat Camii Hafız Kayyım İmam Hatiplerinden, Mustafa Baş, Abdullah İslam, Metin Yalçınkaya, Fatih Demir ve Emekli Sağlıkçı Mustafa Erhan hocaların her bir dört rekatını dönüşümlü olarak kıldırdıkları Enderun Usulü Teravihlerin selam aralarında birbirinden güzel ilahiler okunuyor. Kadınlı erkekli yoğun bir cemaat kalabalığının katıldığı teravih namazlarına özellikle gençlerin yoğun katılımı dikkat çekiyor.
Enderun Usulü Teravih nedir ve nasıl kılınır?
Günümüzde unutulmaya yüz tutmuş, Musikinin ibadete yansıyan güzel örneklerinden biri olan Enderun Usulü Teravih Namazı, adını Osmanlı’daki Enderun Mektebi’nden alıyor. Osmanlı Sarayı’ndaki Enderun Mektebi’nden çıkan hocaların kıldırdığı namaz bu sebeple Enderun Usulü Teravih Namazı olarak günümüze kadar uzanıyor. Enderun Teravihi’nin kılınma amacı ise namazda farklı makamlar kullanmak suretiyle ibadete ruhani bir boyut kazandırmak. Aynı zamanda bu namazın salavat, ilahi ve zikirler eşliğinde farklı makamlarla kılınmasının bir diğer sebebi ise cemaati camiye gelmeye teşvik etmek ve camiye gelenleri huzura kavuşturmak. Enderun Usulü Teravih, iki şekilde kılınıyor. Birincisinde imam, müezzinleri makam geçişleri ile yönlendiriyor, ikincisin de ise makamlar arasındaki geçişleri müezzinler sağlıyor. Buna göre ilk gecede geçişleri müezzinler sağlıyor. Namazda Fatiha’dan sonra okunan zamm-ı sureler ise asla rastgele seçilmiyor. Manalarına bakılarak tertip ediliyor. Seçilen ayetler, daha çok rahmet ayetleri ve tesbih ayetlerinden oluşuyor. İlk on günde Ramazan Ayı’na ulaşmaktan duyulan sevincin dile getirildiği ilahiler, ikinci on günde yerini Allah’tan rahmet ve merhamet niyaz eden ilahilere bırakıyor. Son on günde ise Ramazan’ın uğurlanmasından duyulan hüzünlü ilahiler okunuyor. Enderun Teravih Namazı, her dört rekatı Türk Musiki’nin farklı makamlarında kılınan ve bu makamların ilahilerle süslendiği, müezzinlerin ise makamlar arasında geçişi salavat eşliğinde yaptığı bir Osmanlı Enderun Mektebi geleneği.
Enderun Teravih’inde en çok hicaz, segâh, isfahan, uşşak ve acemaşiran makamları kullanılıyor. Kullanılan bu makamlar sayesinde Teravih’e geç kalanlar, namazın kılındığı makamdan hocanın kaçıncı rekatı kıldırdığını anlayabiliyor.