İş dünyası teşviklerin uzun vadeli ve sürekli olmasını bekliyor
Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yılmaz, faizlerin çok yüksek olduğu dönemde teşviklerin uzun vadeli ve sürekli hale getirilmesinin önemli olduğunu söyledi.
Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Nisan ayı Meclis Toplantısı, Meclis Üyelerinin katılımıyla Obasya’da gerçekleştirildi. Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan Gencay Esendağ’ın başkanlığında gerçekleşen toplantıda gündemdeki maddeler görüşülüp karara bağlandı.
“Savaşın etkileri enflasyonu artırıyor”
Toplantıda söz alan ve dünyada yaşanan ekonomik gelişmeler ile ilgili konuşan Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yılmaz, "Geçtiğimiz ay, Rusya Ukrayna savaşına ilişkin gelişmeler küresel piyasaların seyrinde etkili olmaya devam ederken, Rusya’ya yönelik yaptırımlar ve buna karşılık Rusya’nın aldığı kararların etkisiyle enerji başta olmak üzere emtia fiyatlarında yükselişler gözlenirken, salgınla birlikte kırılganlaşan tedarik zincirlerindeki bozulmalar artmıştır. Bu durum, mart ayında enflasyonun Euro bölgesinde yıllık bazda yüzde 7,5 artarak, tüm zamanların zirvesine yükselmesine neden olmuştur. Çin’de ise covid-19 vakalarının tekrar yükselişe geçmesi nedeniyle uygulanan karantina önlemleri, sosyal hareketliliği ve talebi baskı altında bırakmıştır. Öte yandan, küresel enflasyonda süren artışa karşı gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikalarını sıkılaştırmaya yönelik uygulamaya almış oldukları kararlar yakıdan takip edilirken, Amerikan Merkez Bankası FED, politika faizini piyasa beklentileri doğrultusunda 25 baz puan arttırarak, 2018 yılından bu yana ilk kez faiz artırımına gitmiştir. Tüm bu faktörlere ek olarak, enflasyonist baskılarla birlikte artan küresel büyümeye dair risk endişeleri, yatırımcıların değer saklama araçlarına yönelmesine, güvenli varlıklara olan talebin artmasına neden olmuştur. Nitekim, dünya ticaret örgütü Ukrayna savaşı ve Çin’de tekrar kapanmalara neden olan pandemi nedeniyle küresel ekonominin yavaşlayacağını, ürün ticaretinin azalacağını ve bu durumun küresel ticarette potansiyel sorunlara yol açacağını belirterek, bu yıl için küresel ticaret büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize etmiştir. Rusya’nın Ukrayna işgali, covid-19 pandemisinin süren etkisi ve artan küresel eşitsizlik karşısında, aşırı yoksulluk içinde yaşayan insanların sayısının artacağını da vurgulayan dünya ticaret örgütü, gıda için azalan arz ve yükselen fiyatların dünyadaki fakirlerin gıdaya ulaşımını engelleyeceğini belirtmiştir. Önceki yıl uygulanan parasal genişleme kaynaklı tüketimin ithalatın güçlü şekilde toparlanmasına neden olduğunu fakat tedarik zincirindeki bozulmalar ve virüsün yeniden ortaya çıkmasıyla geri gelen kapanmaların ekonomilerin eski hızına yetişmesine engel olduğunu ifade etmiştir. Bu yıl ise Rusya’nın Ukrayna işgalinin, petrol, çelik, alüminyum, gübre ve tahıl gibi kritik emtia piyasalarında bozulmalara neden olması nedeniyle, ticaretteki bozulmaların üretim için bir engel olmaya devam etmesi beklenmektedir. Covid-19’un yayılmasını önlemek için sıfır tolerans politikası uygulayan Çin’deki kapanmaların ise tedarik zincirindeki baskıların gevşediği bir ortamda deniz aşırı ticaretin bozulmasına neden olduğunu, bu durumun da üretim girdilerinde yeni arz sorunlarına ve enflasyonun yükselmesine neden olabileceğini vurgulamıştır. Tüm bu olumsuz gidişat karşısında uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları fitch ve Standard&Poors (S&P), yükselen jeopolitik gerilimin etkisiyle 2022 yılına ilişkin küresel büyüme tahminlerini sırasıyla yüzde 3,5’e ve yüzde 3,6’ya indirmiştir. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu fitch, mart ayı ‘Küresel Ekonomik Görünüm’ raporunda, 2022 yılı için küresel GSYH (gayri safi yurt içi hasıla) büyüme tahminini yüzde 4,2’den yüzde 3,5’e revize etmiştir. Raporda yüksek enflasyonist ortamın yanı sıra Rusya Ukrayna savaşının küresel enerji arzına olumsuz etkilerine dikkat çeken fitch, Türkiye ekonomisine ilişkin büyüme tahminlerini bu yıl için yüzde 4,3’ten yüzde 2,4’e, 2023 yılı için yüzde 3,5’ten yüzde 3,2’ye indirmiştir. Savaşın tedarik zincirleri, emtia fiyatları ve ekonomik güven üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Standard&Poors (S&P) da, 2022 yılı küresel büyüme tahminini yüzde 4,2’den yüzde 3,6’ya düşürmüştür. S&P, Çin ekonomisine ilişkin yüzde 4,9’luk büyüme tahminini değiştirmezken, ABD ve Euro alanı ekonomilerine ilişkin büyüme tahminlerini aşağı yönlü revize ederek sırasıyla yüzde 3,2 ve yüzde 3,3 olarak açıklamıştır. Türkiye’nin 2022 yılı büyüme tahminini de yüzde 3,7’den yüzde 2,4’e indirmiştir. Kuruluş ayrıca, Türkiye’nin uzun vadeli döviz cinsinden kredi notunu ‘B+’ olarak teyit ederken, yerel para cinsinden kredi notunu ‘BB-‘den ‘B+’ya indirmiştir. Gerekçe olarak da Rusya ve Ukrayna savaşının, artan enerji ve buğday fiyatları nedeniyle Türkiye’nin olumsuz etkileneceğini ve önümüzdeki günlerde enflasyonu kontrol altına almanın daha zor olacağını ifade etmiştir” dedi.
“Teşvikler uzun vadeli ve sürekli hale getirilmeli”
Sözlerine faizlerin çok yüksek olduğu dönemde teşviklerin uzun vadeli ve sürekli hale getirilmesinin öneminin altını çizen Başkan Mehmet Yılmaz, “Türk lirasının değerini korumak, birikimlerin Türk lirası cinsinden açılmış mevduat ve katılım hesaplarında tutulmasını sağlamak ve yastık altı birikimlerin bu hesaplarda değerlendirilmesini teşvik etmek amacıyla uygulanan Türk lirası mevduatları için stopaj desteği uygulamasına ilişkin süre Resmi Gazetede yayımlanan düzenleme ile 30 Haziran tarihine kadar uzatılmıştır. Geçtiğimiz günlerde, Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan tarafından iki destek paketi açıklandı. Bunlardan ilki, ihracatçılara ve turizmcilere sağlanacak olan uzun vadeli finansman desteği. Söz konusu kredi paketi çerçevesinde, ihracata dönük yatırımlar ile turizm sektöründe döviz kazandırıcı hizmet veren firmalara, yıllık yüzde 9’a varan faiz oranıyla Türk lirası cinsinden uzun vadeli finansman imkanı sağlanacak. Proje finansmanı prensipleriyle harcama mukabili ve belge karşılığı kullandırılacak bu krediler için 100 milyar lirası ihracatçıya, 50 milyar lirası turizm sektörüne olmak üzere toplamda 150 milyar liralık bir kredi kaynağı sağlanacak. KOBİ’ler için 250 milyon lira, KOBİ dışı firmalar için 1,5 milyar lira limiti olan yüzde 9’a varan yıllık faiz oranı ve 2 yılı ödemesiz 3 ila 10 yıl arası vade ile kullandırılacak bu kredi paketinin sektörlerimize hayırlı olmasını diliyorum. Faizlerin çok yüksek olduğu ve bu nedenle de finansmana erişimin güç olduğu böyle bir ortamda, bu tip teşviklerin uzun vadeli ve sürekli hale getirilmesinin yatırım yapmak isteyen tüm şirketler için olumlu olacağını ve mutlaka yatırıma olumlu katkı sağlayacağını düşünüyorum. Diğer destek paketi ise, işbaşı eğitim programı çerçevesinde sağlanacak istihdam desteği. Bahse konu destek içeriğinde, işverenlerin en az 5 sigortalı çalışana sahip olması, programa katılanların en az yüzde 70’ini 60 günden az olmamak üzere program süresinin en az 3 katı kadar süreyle istihdam etme taahhüdünde bulunması gerekmekte. İşbaşı eğitim programı dahilinde mevcut çalışanlarının üzerine ilave istihdam taahhüt eden firmaların işe alacakları her işçinin 3 veya 6 ay boyunca tüm ücretleriyle sosyal destek primleri çalışma ve sosyal güvenlik bakanlığı tarafından karşılanacak olup, böylece işe giren her bireye 1 veya 2 yıllık istihdam garantisi sağlanmış olacak. Başka bir önemli destek ise Sanayi ve Teknoloji Bakanı Sayın Mustafa Varank tarafından açıklanan, KOBİ enerji verimliliği destek programı. Bahse konu program içinde, işletmelerin yetkilendirilmiş kişilere yaptıracakları enerji etüdü maliyetleri, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı tarafından karşılanacak. Destekten, enerji verimliliği sağlamak isteyen yaklaşık 100 bin işletme yararlanabilecek” dedi.
Konuşmalarının ardından Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yılmaz meclis toplantısına ev sahipliği yapan Manisa Obasya Turizmi Geliştirme Kooperatifi Başkanı ve Manisa Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi Mustafa Pala’ya teşekkür plaketi takdim etti.
Toplantının ardından Manisa Ticaret ve Sanayi Odası nisan ayı meclis toplantısının ardından Yönetim Kurulu Üyeleri, Meclis Üyeleri, Manisa TSO personeli, Manisa TSO mühendisleri ve TOBB Manisa ili Akademik danışmanları ile birlikte Obasya’da iftar sofrasında bir araya geldi.
