Çağımızın en büyük sağlık sorunlarının başında gelen kanser konusundaki araştırmalara İskoçya’da bilim insanları yeni çözümler ve farklı yaklaşımlar getirdiği belirtildi. İskoçya’da çocuklarda kanser vakalarında görülen artış üzerine İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi’ndeki MRC Üreme Sağlığı Merkezi’nde yapılan çalışmada kemoterapi ve radyoterapi tedavisi öncesi ergen olmayan erkeklerin testis dokularının dondurulması sonucu tedavi sonrası ileriki yaşlarda üremenin sağlanabileceği açıklandı.
Dünyanın önde gelen kanser araştırma hastanesi olan New York Memorial Sloan-Kettering Kanser Merkezi’ Moleküler Sitoloji Laboratuvarlarında, Yale Üniversitesi ve New York Üniversite’leri Üreme Tıbbı merkezlerinde görev yapmış olan Türk Embriyolog Turgay Barut yapılan güncel çalışmaları değerlendirdi.
İskoçya’da çocuklarda görülen kanser vakalarında artış gözlendiğini kaydeden Embriyolog Turgay Barut, “Özellikle üreme çağına erişmemiş genç erkek çocukların almış oldukları kemoterapi ve radyoterapi tedavileri nedeniyle ileriki yaşamlarında üreme hücrelerine zarar verecek seviyede etkilendikleri biliniyor, ve bu riski azaltmak amacıyla testis dokusu dondurulması tedavisi erkek çocukları için uygulanabilmesi amacıyla İskoçya’da klinik çalışmalarına başlandı. Kanser tedavisinden önce yumurtalık dokusu dondurulması yoluyla doğurganlığın korunması yöntemi ergenlik dönemi öncesi kız çocuklarında 25 yılı aşkın bir süredir kullanılmakta ve ileriki yaşamda kısırlık tedavisi olarak başarılı olduğu gösterilmiştir. Bu sonuçlardan elde edilen veriler ergenlik öncesi erkek çocuklarda testis dokusu dondurulması için de rehberlik etmiştir” dedi.
Ergenlik dönemindeki erkeklerde kanser tedavisi öncesi sperm toplanıp dondurulabilirken, henüz sperm üretmemiş olan ergenlik öncesi erkek çocuklar için bu durumun bir seçenek olmadığını kaydeden Embriyolog Turgay Barut, “Bu amaçla İskoçya’daki Edinburgh Üniversitesi’ndeki MRC Üreme Sağlığı Merkezi’nde Profesör Rod Mitchell liderliğindeki bir ekip, gelecek yılın başlarında testis kriyoprezervasyonu (testis dokusu dondurma yöntemi) adı verilen bir tedavi için klinik denemelere başlamak için onay sürecinde. Son 5 yıldır, Edinburgh Üniversitesi’ndeki MRC Üreme Sağlığı Merkezi’ndeki araştırmacılar, dokunun daha sonra yeniden testislere yerleştirilerek ileriki yaşlardaki doğurganlığı sağlayabilme umuduyla, kanser tedavisinden önce çocuklardan alınan sağlıklı testis dokusunun biyopsilerini dondurmaya odaklanıyorlar. Tedavi başarılı olursa bu hastalarda sperm elde edilebilecek ve tüp bebek teknolojileriyle kanser tedavisi gören erkek çocukların ileriki yaşamlarındaki doğurganlıkları için bir şans doğabilecek. Hayvanlar üzerinde yapılan ön çalışmalara bakılırsa 2019 yılında ABD’de Grady adıyla bilinen bir bebek Rhesus maymununun dünyaya gelmesi bu konuda umut verici oldu” değerlendirmesinde bulundu.
Embriyolog Turgay Barut, bu çalışmaların hayata geçirilebilecek olmasının kanser tedavisi nedeniyle gelecekteki doğurganlıkları riske girecek olan çocuklar ve ergenler için umut verici olduğunu bu yöndeki çalışmaların insanlar için de uygulanabilecek seviyede ilerlemiş olmasının dikkate değer bir başarı olduğunu kaydetti.