DÜZCE – Tarihi, M.Ö. 3’üncü yüzyıla uzanan Prusias Ad Hypium Antik Kenti’nde, toprak altındaki eşsiz mimari arkeologların gayretli çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarılıyor. Arkeolog Güldemet Yıldız Dursun, Prusias Ad Hypium Antik Kenti’nin diğer antik kentlerden farklı olduğunu belirterek, "Efes’te tiyatroya gider sonra evinize dönersiniz. Ama Konuralp’te tiyatronun karşısındaki evde konakladığınızda Prusias tiyatrosuna bakan bir sabaha uyanmış olursunuz" dedi.
Düzce’nin Konuralp Mahallesi’nde bulunan ve "Batı Karadeniz’in Efes’i" olarak adlandırılan Prusias ad Hypium Antik Kenti’nde kazı çalışmaları devam ediyor. Kocaeli Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından Kentsel Arkeolojik Sit Alanı ilan edilen Konuralp Prusias ad Hypium, kazı çalışmalarının bitmesinin ardından vatandaşların uğrak noktası olacak. Tarihi, M.Ö. 3’üncü yüzyıla kadar dayanan bölgede, antik tiyatro, surlar, su kemerleri ve Roma Köprüsü gibi yapılar yer alıyor. Arkeologlar, döneme ait eser ve bilgilere ulaşmak için gayretle çalışıyor.

"Efes’te tiyatroya gider evinize dönersiniz ama burada Prusias tiyatrosuna bakan sabaha uyanmış olursunuz"
Düzce Belediyesi Kültür Müdürlüğü Arkeoloğu Güldemet Yıldız Dursun, Konuralp Prusias ad Hypium’da bulunan antik tiyatronun ender görünen tarihi yapılardan biri olduğuna dikkat çekti. Dursun, "Burası Efes’i geçti. Efes’e gittiğinizde çay içmek için kilometrelerce gitmeniz gerekiyor. Ama Konuralp Prusias ad Hypium’a ziyaretçi olarak geldiğinizde çayınızı kent dokusu eşliğinde içeceksiniz. İlerleyen aylarda antik kenti turizme hazırlıyoruz. Çalışmalarımıza antik tiyatrodan başladık. Bunun sebebi ise tiyatronun hemen karşısında tescilli evler bulunuyor. Burada geleceğe ışık tutan bir kültür var. Örneğin evinizden pencereyi açtığınızda Efes’i göremezsiniz, böyle bir imkan yok. Efes’te ancak bir müzikal, bir konser, bir dinleti, bir tiyatroya gider sonra evinize dönersiniz. Ama Konuralp’te tiyatronun karşısındaki evde konakladığınızda Prusias tiyatrosuna bakan bir sabaha uyanmış olursunuz" dedi.

"Antik tiyatroyu kazdıktan sonra ortaya çok farklı bir yapı çıktı"
Konuralp Prusias ad Hypium’nun, Laodikeia Antik Kenti, Hierapolis ve Efes’ten farklı olduğuna dikkat çeken Güldemet Yıldız Dursun, sözlerini şöyle sürdürdü: "Aslında bu yapıların hepsi Roma dönemini temsil ediyor. Fakat biz, ’Burayı yıkalım, herkesi gönderelim, kamulaştıralım. Buradaki insanları yok edip, tiyatroyu ve antik kentin tamamındaki Roma mimarisinin kamusal yapılarını ortaya çıkartalım’ diye bir yol izlemiyoruz. Biz burayı Arkeolojik Sit Alanı değil, Kentsel Arkeolojik Sit Alanı olarak ilan ettik. Buna hep birlikte karar verdik. Bu kent dokusunu, arkeolojik dokuyla bütünleştirirsek Türkiye’deki ve dünyadaki örneklerinden çok daha farklı bir yere taşımız oluruz. Bu bakış açımız belki eleştirilir, doğru bulunmayabilir ama bütün yapıları kaldırıp, sadece kazmak çok fazla zaman isteyen bir çalışma. Örneğin antik tiyatroyu kazdık ve ortaya çok farklı bir yapı çıktı. Bizler de kilitlendik kaldık. Kazmakta belli bir yere kadar, koruyamadıktan sonra hiçbir anlam ifade etmiyor"

"Türkiye’de bir olacak"
Tarihi, M.Ö. 3’üncü yüzyıla uzanan Prusias Ad Hypium Antik Kenti’nde Roma dönemine ait kamusal yapıların bulunduğunu kaydeden Dursun, "Burada Roma’nın çok güzel kamusal yapıları var. Tapınakları var. Onları da bulacağız, tespit edeceğiz ama her şeyi kazıp, ortaya çıkarttıktan sonra öylece bırakmayacağız. Amacımız, kazı çalışmalarının ardından yapıları restore etmek ve bu alanı korumak. Bu bölgeyi hep birlikte koruyalım ve tanıtalım istiyoruz.
Zaten burayı restore etmenin yolu tanıtmaktan geçiyor. Bölgemizi tanıtırsak herkes gelir. Bizim de bu alanı restore etmemizin bir anlamı olsun istiyoruz. Konuralp’teki kazı çalışmaları, sadece Türkiye’de değil, dünya genelindeki örneklerinden bile daha iyi noktada diyebiliriz. Türkiye’deki bu farklı örneği ortaya çıkarıp, turizme kazandırmak için çalışıyoruz. Prusias Ad Hypium Antik Kenti’ndeki tiyatro, yerleşim yerinde ve evlerin arasında olması sebebiyle restorasyon çalışmaları bittiğinde Türkiye’de bir olacak" ifadelerini kullandı.