Kuşadası’nda keşfedilen mantara “Türkiye“ adı verildi
Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi (ISUBÜ) Atabey Meslek Yüksekokulu Öğretim Görevlisi Oğuzhan Kaygusuz, Kuşadası’nda yeni bir mantar türü keşfederek bilim dünyasına tanıttı. 2015 yılında Kuşadası’nda yaptığı saha araştırmaları esnasında toplanan beyaz bir mantar çeşidi 5 yıllık bir çalışma sonucunda dünya literatüründe “Volvarille turcica” olarak tescillendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından desteklenen TAGEM14 /AR-GE/40 numaralı proje kapsamında toplanan mantar örnekleri üzerinde yapılan incelemeler sonucunda, dünyada ilk defa görülen bir mantar türüne rastladığı ortaya çıktı. Öğretim Görevlisi Oğuzhan Kaygusuz, bu türün dünyada ilk defa ülkemizde bulunmasından dolayı mantarın bilimsel ismini Türkiye’ye atfen, “Volvariella turcica” olarak verdi.
Keşfedilerek bilim dünyasına tanıtılan yeni mantar türü, Amerika Birleşik Devletleri’nde bitki bilimleri alanında yayın yapan ‘Mycologia’ isimli dünyanın önde gelen uluslararası dergisinde yayınlandı. Öğretim Görevlisi Oğuzhan Kaygusuz yaptığı keşifle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Yaklaşık 5 yıl önce Kuşadası’nda yaptığımız saha incelemesinde daha önce hiç rastlamadığımız "beyaz bir mantarı” fark ettik. Yaptığımız laboratuvar çalışmalarında bulduğumuz mantarın üç farklı gen bölgesini izole ettik ve bunları yurt dışındaki diğer beyaz mantar örneklerinin sekansları ile karşılaştırdık. Sonuç olarak keşfettiğimiz mantarın dünyada bir benzerinin olmadığını tespit ettik. Danimarka’nın Kopenhag Üniversitesi bilim adamı Prof. Dr. Henning Knudsen ile 3 yıl boyunca ortaklaşa çalışmalar yürüttük. Bu çalışmalarda Danimarka, Finlandiya, Çek Cumhuriyeti ve Polonya gibi ülkelerin herbaryumlarında incelemelerde bulunuldu ve keşfedilen yeni türe benzer olan nadir mantar koleksiyonları bu çalışma çerçevesinde ilk kez incelendi “ dedi. Öğretim Görevlisi Oğuzhan Kaygusuz ayrıca Kuşadası’nın biyolojik çeşitlilik bakımından zengin bir bölge olduğunu belirterek, “Kuşadası farklı ekolojik yapıları sebebi ile zengin bir bitki örtüsüne sahip. Kuşadası’nda genel olarak Akdeniz ikliminin yanı sıra Avrupa-Sibirya ve İran-Turan fitocoğrafik bölgelerine özgü bitki örtüsüne ev sahipliği yapıyor. Türkiye’de yaklaşık olarak 2.500 mantar çeşidi bulunmaktadır. Volvariella turcica’nın keşfi ile bunlara bir yenisi daha eklendi. Kuşadası bölgesinde yeni keşifler için çalışmalarımızı sürdüreceğiz” diye konuştu.
Bu arada, keşfi yapan heyet Kuşadası Belediye Başkanı Ömer Günel’i makamında ziyaret ederek, çalışmalar hakkında bilgi verildi ve destek istedi. Başkan Ömer Günel bilimsel yapılan tüm çalışmalara destek verdiklerini belirterek, “ Kuşadası sadece turizm alanında değil Kültür - Sanat – Doğa - Spor ve Bilimsel çalışma alanlarında da dünyanın nadir merkezlerinden biri. Bizlerinde görevi bu potansiyeli en verimli şekilde kullanmak. Dünyanın mikoloji bilimi alanında bir ilke imza atan ve Kuşadası’nın adını dünya çapında duyulmasını sağlayan değerli bilim insanımıza teşekkür ediyorum. Bölgemizde yapılacak çalışmalara tüm imkanlarımız ile destek olacağız.” dedi.
Ziyarete katılan Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü ise “ EKODOSD olarak yapılan çalışmalara destek verildiği, bölgenin doğal zenginliklerinin ortaya çıkarılmasında kurumlar arası işbirliğinin önemli olduğu vurgulandı. “ Rhaponcoides mykale (Tülüşah) ve Campanula tomentosa (Tüylü Çan Çiçeği) gibi endemik birçok bitki türünün bilim dünyasına tanıtıldığı yer olarak bilinen Kuşadası coğrafyası, ülkemizdeki bitki çeşitliliğinin en zengin alanlarından biridir. Avrupa Konseyi tarafından “Flora Biyogenetik Rezerv Alanı” kabul edilen Milli Park başta olmak üzere, Kuşadası ve çevresi soğanlı, yumrulu ve rizomlu bitkiler açısından zengin türlere ev sahipliği yapmaktadır. Kentin içinde doğal kalmış alanlarda bile bu türlerin örneklerini görebilmek mümkündür. Oğuzhan Kaygusuz hocamızın keşfettiği ve ismini belirlediği ultra endemik olan “Volvarille turcica” türü mantar da bu zenginliğin bir parçasıdır. Bu da Kuşadası’nda daha nice endemik ve nadir türlerin olabileceğini göstermektedir. Yeter ki bu bitkilerin yaşam alanlarını koruyalım ve aynı zamanda botanik turizmine kazandıralım. Kuşadası’nın yakında yine bir sürpriz bir keşifle adı duyulacaktır.
Kuşadası Belediyesi, Oğuzhan Kaygusuz hocamız ve EKODOSD işbirliğiyle, bölgemizde yeni türlerin ortaya çıkarılması için çalışmalarımızı sürdüreceğiz “ diye konuştu.
