Amasya’daki Oluz Höyük kazıları ‘tarihin babası’ olarak bilinen antik tarihçi Herodot’un Perslerle ilgili aktardığı ‘tapınak bilmedikleri’ bilgisinin aksine buluntulara sahne oldu.
Kazılarda 2 bin 500 yıllık Pers yolu, Anadolu’da ilk defa bulunan ateşgede ve çok sütunlu ibadethane gibi dinsel kompleksle karşılaşıldı. Oluz Höyük Kazı Başkanı Prof. Dr. Şevket Dönmez, bu durumun Persleri tapınak bilmedikleri ve ibadetlerini açık havada yapan bir medeniyet olarak anlatan Herodot’un aktardıklarıyla örtüşmediğini söyledi.
2 bin 500 yıllık Pers yolu ve dini kompleks
Bu yıl 16. sezonuna giren kazıların adeta tarihe ışık tuttuğuna değinen Prof. Dr. Dönmez, “Herodot Perslerin tapınak bilmediklerini, heykel, sunak yapmadıklarını ve ibadetlerini açık havada yaptıklarını anlatıyor. Oluz Höyük’ten elde ettiğimiz bilgiler Perslerin belki Anadolu kültürünün de etkisiyle beraber dinlerine bir mimari kimlik kazandırdıklarını, çok kompleks bir tapınak yaptıklarını, hatta tapınak ve din sisteminin de bugünkü tek tanrılı dinlerin de prototipini oluşturacak kadar fazla özelliğe sahip olduğunu bize gösteriyor” diye konuştu.
Oluz Höyük’ün her katmanı bir kitap sayfası gibi
Bu yıla kadar 10 katman saptadıklarını Oluz Höyük’ün her katmanının bir kitap sayfası gibi arkeolojik kimlik kazandırdığını vurgulayan İstanbul Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Dönmez, “Artık rahatça Oluz Höyük sayesinde Amasya’da Pers, Frig, Hitit dönemi var diyoruz. Bunları sivil, dinsel bulgularla, devasa mimari kalıntılarla ortaya koyuyoruz” dedi.
Bulunan bin yıllık Türk mezarlığı ile Kırgızistan’daki mezarlar benzer
Malazgirt Savaşı’ndan yaklaşık 100 yıl önce Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen öncü Türklerin mezarlarını Oluz Höyük kazılarında bulmalarının ardından süren çalışmanın ilginç sonuçlar ortaya koyduğuna işaret eden Şevket Dönmez, “Bulunan bin yıllık Türk mezarlığı ile Kırgızistan’daki Suttuu-Bulak mezarlığı ile Oluz Höyük’teki mezarlar hem tarihsel dönem, hem de ölü gömme gelenekleri açısından birbirlerine çok benziyorlar” şeklinde konuştu.
Dönmez, kazı projesine izin ve destek veren Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ile katkı sağlayan Türk Tarih Kurumu, Amasya Valiliği ve Amasya Belediyesi’ne teşekkür etti.
