İzmir’de nakil bekleyen siroz hastaları Süleyman Öğüş ve Nigar Aydın, korona virüs salgını nedeniyle hayatın durduğu dönemde kadavradan gerçekleşen karaciğer nakliyle tekrar hayata tutundu.
İzmir’de kadavradan gerçekleşen karaciğer nakliyle tekrar hayata tutunan siroz hastaları Süleyman Öğüş (60) ve Nigar Aydın (43), Kurban Bayramı’nda çifte bayram yaşadı. Eşini kaybeden ve 2 çocuğuyla İzmir’de yaşayan mağaza yöneticiliğinden emekli Süleyman Öğüş’ün sağlık sorunları ayağının kırılmasıyla başladı. Doğuştan tek böbrekli olan Öğüş, kırık nedeniyle hastanelik olunca hem şeker hem de tansiyon hastası olduğunu öğrendi. Bu iki hastalığın yanında karaciğerinde nedeni belirlenemeyen siroz geliştiği ortaya çıkan Öğüş’e nakil olması gerektiği söylendi. Süleyman Öğüş nakil için İzmir Kent Hastanesine başvururken, oğlu Kürşat Öğüş (32) verici olmaya uygun bulunmadı, kızı Hanife Gülbin Öğüş’ün (26) de donörlüğü çok genç olduğu için kabul edilmedi. Öğüş, kadavradan organ bekleyenler listesine kaydoldu. 3 yıldan bu yana hayatı hastanelerde geçen Öğüş’ün beklediği müjde, her gün yeni can kayıplarının olduğu ve korona virüs salgının hız kazandığı günlerde geldi. Öğüş, 28 Mart günü Kent Hastanesinde kadavra bağış sayesinde gerçekleşen nakille yeniden hayata döndü.
Son 3 yıldır hastalıklarla boğuştuğunu ve zor bir dönem geçirdiğini belirten Öğüş, “Yürüyemez, hareket edemez, soluk alamaz, yemek yiyemez, su içemezken, şu an sağlıklıyım. Bu bayram benim için güzel bir bayram olacak. İkinci bir yaşamı yakaladım. Organ bağışlayanlara ve doktorlarımıza çok teşekkür ediyorum. Nakil olduğum dönem riskli günlerdi ama hastanede öyle önlemler alınmıştı, hiç etkilenmedim ve korkmadım” diye konuştu.

Sorunlar 9 yıl önce başladı
9 yıl önce karın şişliği şikayetiyle Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran ve Hepatit B’ye bağlı kronik karaciğer yetmezliği tanısı koyulan İzmirli Nigar Aydın ise, yıllarca ilaç tedavisi görüp, doktor kontrolleriyle yaşamını sürdürdü. Ev hanımı Aydın’ın geçen kış sağlığı bozulmaya başladı. Şikayetleri artan Aydın’ın ‘son dönem karaciğer yetmezliği’ yaşadığı anlaşıldı. Nakil kararı verilince Öğüş gibi İzmir Kent Hastanesine başvuran Aydın’a yakın akrabalarından canlı verici arandı. Eşi Sadullah Aydın dahil uygun donör bulunamayan Aydın’ın adı da kadavra bekleme listesine yazıldı. Aydın’a Öğüş’ten 1 hafta sonra 4 Nisan tarihinde çıkan kadavra karaciğer başarıyla nakledildi.
Korona virüs günlerinde ikinci hayata başlayan Aydın, mutluluktan söyleyecek söz bulamadığını belirterek, “Çok kötü günler geçirdim. Her şeyi düşünüyordum, organ çıkar mı, çıkmaz mı, kaç ayda çıkar, çıkmadan ölür müyüm? Ama çok şükür uzun sürmedi, 5-6 ay içinde bağış çıktı, nakil oldum. Doktorlarıma, bağış yapanlara minnettarım. Kurban Bayramı benim yeni hayatımdaki ilk bayramım” diye konuştu.

“Bağışlar da, nakiller de yüzde 90 azaldı”
İsimsiz kahramanlardan gerçekleşen nakille yeni bir hayata başlayan Öğüş ve Aydın, kontrollerde bir araya gelerek, mutluluklarını doktorlarıyla paylaştı. İzmir Kent Hastanesi Karaciğer Nakli ve Hepatobiliyer Cerrahi Bölümü Kurucu Başkanı Prof. Dr. Murat Kılıç, ekibinin gerçekleştirdiği nakillerle ilgili şunları söyledi:
“Covid-19 döneminde organ nakillerinde de diğer ameliyatlarda olduğu gibi azalma oldu. ‘Elektif’ dediğimiz acil olmayan ameliyatları korona virüs döneminde yapmadık. Ama organ nakilleri burada ayrı bir yer tutuyor. Böbrek nakilleri bekleyebilir, çünkü hastaların diyalize girme şansı var. Ama karaciğer nakil listesinde bekleyen hastaların hemen hemen hepsi acil durumda. Organ bulunmazsa belli bir sürede ölme ihtimali olan hastalar bunlar. İki hastamız da canlı vericisi olmayan hastalardı ve kadavra bekleme listesinde bekliyorlardı. İki hastamıza Covid-19 dönemi olmasına rağmen nakil yapabildik. Covid-19’a karşı özel önlemler aldık, hastanemizde korona virüs servisi, yoğun bakımı, asansörleri, koridorları hepsi ayrıldı ve hastalar nakil oldular.”

“Korona virüs döneminde nakil sayısı azaldı”
Organ nakli olan hastaların bağışıklık sistemleri baskılandığı için enfeksiyonlara karşı daha riskli olduklarını söyleyen Kılıç, “Covid-19 da olabilir, diğer enfeksiyonlar da. Çok şükür bu iki hastamız enfeksiyonla karşılaşmadan nakil oldu. Bu dönemde canlı vericiden acil hastalara nakil yaptık ama genel olarak nakillerin sayısı azaldı. Dünyada da özellikle Amerika’da, Fransa’da yüzde 90 düzeyinde nakil sayısında azalma olduğunu görüyoruz. Bu da bekleme listesindeki hastalardaki ölüm oranlarını maalesef artırdı. Son 6 ayda sadece iki hastamıza kadavradan nakil yapabildik, normalde ayda iki kadavradan nakil yapabiliyorduk. Şimdi artık bu normalleşme sürecinde kadavra bağışlarında nakillerin de artmasını bekliyoruz. Hastalarımızın ikisi de şanslıydı, enfeksiyon da kapmadılar. Genel olarak diğer hastalarda da, organ nakli hastalarında da korona virüse yakalanma ya da ölüm durumu görmedik. Bu bakımdan şanslıyız. Bunda da tahminimce ülkemizdeki sağlık sisteminin iyi durumda olmasının etkisi var. Organ nakillerinde de Türkiye dünyada örnek bir konumda, yapılan nakillerin hem sayısı hem de başarı oranı dünya standartları üzerinde. İki hastamız da gayet iyi. Şimdi kontrole geliyorlar, durumları iyi. Bundan sonra çok ciddi bir risk beklemiyoruz” dedi.