Prof. Dr. Boyraz: "Kemik erimesi, çocuklar için de önemli sorunlardan biridir"
Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Boyraz, “Kemikte mineral yoğunluğunun azalması olarak tanımlanabilen kemik erimesi, çocukluk ve adölesan (ergenlik) yaş grubunun da en önemli sorunlarından biridir” dedi.
Medıcana Internatıonal Ankara Hastanesi Çocuk Endokrinoloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Boyraz, “Osteoporoz; kemiğin belli bir bölgesinde kemik mineral yoğunluğunun 2.5 standart sapmanın altında olmasıdır” açıklamasında bulundu. Boyraz, çocuklarda bu değer yaş ve cinse göre z-skoru olarak belirtildiğini belirtti. Osteopeni; yani kemik mineral yoğunluğunun daha az oranlarda bozulması ise z- skorunun -1.1 ile -2.4 standart sapma arasında olduğu durumu ifade ettiğini söyledi.
“Kemik kütlesinin önemli bir kesimi çocukluk döneminde kazanılır”
Genelde ileri yaş grubunun sağlık sorunu olarak bilinen kemik erimesinin, çocukluk döneminde kazanılan riskin bir yansıması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Mehmet Boyraz, kemik kütlesinin önemli bir kesimi çocuklukta ve özellikle ergenlik döneminde kazanılmakta olduğunun altını çizdi. Prof. Dr. Boyraz, bu dönemdeki çocukların günlük hayatlarında tükettikleri yüksek karbonhidrat içeren içecekler ve meyve sularının, normalde günlük almaları gereken bin 300 miligramlık kalsiyum ihtiyaçlarının, emilimi yüzde 55-70 azaltarak bozmakta olduğunu söyledi. Aşırı kola tüketiminin ve yüksek fosfat içerikli gıdaların kemik mineralizasyonunu bozduğunu vurgulayan Boyraz, bu durumun özellikle kızlarda osteoporoza (kemik erimesine) yol açtığını belirtti. Boyraz, iyi bir kemik matriks sentezi için aynı zamanda yeterli protein, C vitamini ve K vitamini alımının da gerekli olduğunu söyledi. Prof. Dr. Mehmet Boyraz, son yıllarda çocukların sedanter yaşam şekli yani televizyon ve video karşısında geçirilen saatlerin, bilgisayar başında hareketsiz geçen zamanlar çocukların daha fazla obez olmasına yol açtığı gibi kemik mineralizasyonu da etkilemekte olduğunu ve bu çocukların kemikleri osteopenik (düşük kemik yoğunluğu) hatta osteoporotik (kemik erimesi) hale geldiğini açıkladı.
Kemik erimesinin önlenmesi için öneriler
Prof. Dr. Mehmet Boyraz, osteoporozun önlenmesi için çocukluk yaş gruplarında başlamak üzere kalsiyum, D vitamini ve yeterli güneş ışığı alımının belli düzeylerde sağlanması gerektiğini söyledi. Boyraz, besinler için 1 su bardağı süt veya yoğurtta 270 - 300 mg kalsiyum varken 1 buçuk kibrit kutusu büyüklüğünde kaşar peyniri veya 5 kibrit kutusu büyüklüğünde beyaz peynirde de aynı miktarda kalsiyum bulduğu bilgisini verdi. Çocuklarda osteoporoz nedenleri arasında endokrin nedenleri önemli bir yer tutmakta olduğunu ifade eden Boyraz, hipertiroidism (tiroid bezinin fazla çalışması), Cushing Hastalığı, İdrarda kalsiyum atılımının fazla olduğu durumlar, hiperparatiroidi (paratiroid bezin fazla çalışması), D vitamini eksikliği ve büyüme hormonu eksikliği olduğunu ayrıca bazı hematolojik nedenler de osteoporoz yapabildiğini, ilaçlar arasında kortizon ve tiroid hormonlarının fazla kullanılması en önemli osteoporoz nedenleri arasında olduğunu açıkladı. Boyraz, tüm yaş gruplarında kemik kütle kazanımına destek olacak uygun beslenme, yeterli kalsiyum ve D vitamini alımı sağlanması gerektiğini, gazlı içecekler yerine süt içilmesinin sağlanması, sigara ve alkol kullanımından uzak durulması, aşırı kahve tüketiminde kaçılması, yer çekimine karşı yapılan sıçramalı hareketleri arttırılmalı (basketbol, ip atlama gibi) ve son olarak sekonder osteoporoz geliştirebilecek hastalığı olanlar ve osteoporoz yapıcı ilaç kullananların yakından takip edilmesi ifadeleriyle sözlerini noktaladı.