Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Veteriner Fakültesi Veterinerlik Mikrobiyolojisi Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Çiftci, büyükbaş hayvanlar ve balıklara yönelik aşılar geliştirdiklerini açıkladı.
Rektörlük Toplantı Salonu’ndaki hayvansal aşı geliştirme faaliyetlerine yönelik bilgilendirme toplantısına; Rektör Prof. Dr. Yavuz Ünal, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Recep Sancak, Prof. Dr. Fehmi Yazıcı ve Prof. Dr. Cengiz Batuk ile Proje Yönetim Ofisi Başkanı Doç. Dr. Ayşenur Büyükgöze Kavas katıldı.
Toplantıda ayrıca, Veteriner Fakültesi Veterinerlik Mikrobiyolojisi Ana Bilim Dalından Arş. Gör. Merve Gizem Sezener ile “aşı” konusunda doktora 100/2000 bursiyeri Veteriner Hekim Volkan Enes Ergüden de hazır bulundu.
Sunumunun başlangıcında, kurmayı planladıkları “Veteriner Bakteriyel Aşı Geliştirme ve Validasyon Merkezi”nden bahseden Prof. Dr. Alper Çiftci, bu Merkez sayesinde OMÜ bünyesinde bölgedeki bakteriyel hastalıklardan korunmaya yönelik bilimsel araştırmalar yapmayı ve bunun çıktılarını ürüne dönüştürmenin yanı sıra ulusal ve uluslararası bilimsel platformlarda sunmayı amaçladıklarını söyledi.

Prof. Dr. Alper Çiftci: “Büyükbaş hayvanlar ve balıklara yönelik aşılar geliştirdik”
Hâlihazırda tamamlanmış aşı geliştirme çalışmalarının olduğunu belirten Prof. Dr. Çiftci, inek meme hastalıklarıyla ilgili aşı çalışmalarının Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı (TEYDEB) projesi dâhilinde ve balık hastalıklarıyla ilgili aşı çalışmasının da TÜBİTAK proje yürütücülüğüyle gerçekleştirildiğine dikkat çekti. Özellikle balık hastalıklarına yönelik aşının önemine vurgu yapan Prof. Dr. Çiftci, kültür balıkçılığıyla Türkiye’de önemli yere sahip olan Samsun’un, balık aşılarına olan ihtiyacı konusunda ayrıntılı bilgiler aktardı.

Hayvan hastalıkları için aşı üretiminde kısa, orta ve uzun vadeli hedefler
Konuşmasında ekip olarak kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerinden söz eden Prof. Dr. Çiftci, bu sürece dair “Ülkemiz için stratejik öneme sahip hastalıklar için de aşı çalışmaları yapmayı hedefliyoruz. Kısa vadeli hedeflerimiz arasında ‘sığır solunum sistemi enfeksiyonları’ ve ‘sığır, koyun ve keçi ayak hastalıkları’ ile ilgili aşı geliştirilmesi var. Orta vadeli hedefimiz de ‘inaktif bakteriyel kombine balık aşısı’nın geliştirilmesini kapsıyor. Çünkü özellikle kültür balıklarında olmak üzere balık aşıları yetersiz ve etkisiz. Bununla birlikte bölgemiz ve ülkemizin buna ihtiyacı var. Uzun vadeli hedefler ise ‘tavuk solunum sistemi hastalıkları’ ile ‘otovaksin’ üretiminden oluşuyor ki otovaksin için üretim tesisine sahip olan özel sektöre ait firmalar ile anlaşmalar yapıp satıştan pay alma yolu ile gelir elde edebileceğiz. Bir ekibimiz mevcut ve ayrıca Isparta Uygulamalı Bilimler, Recep Tayyip Erdoğan, Mersin, Adnan Menderes ve Atatürk Üniversiteleri ile çok yakın irtibat hâlindeyiz. Aşı çalışmaları, kurumumuzun öncelikli alan ve vizyonunda yer alıyor. Üniversitemizin en önemli hedefleri arasında bulunan ‘araştırma üniversitesi’ statüsünü kazanmasına vesile olmanın yanı sıra, ülkemiz ekonomisine önemli katkılar sunması muhtemel olan yerli ve millî aşılar geliştirmek arzusundayız” dedi.

“Merkeze işlerlik ve süreklilik sağlanacak”
Söz konusu “Veteriner Bakteriyel Aşı Geliştirme ve Validasyon Merkezi” ile ilgili projenin önemine atıfta bulunan Prof. Dr. Çiftci, “Projede farklı üniversitelerden araştırmacıların bulunması ve Samsun Veteriner Kontrol Enstitüsü ile özel aşı firmalarından destek mektuplarının alınması, kurmayı düşündüğümüz merkezin işlerlik ve sürekliliğinin sağlanacağını göstermektedir. Merkez sayesinde yine bir veteriner bakteriyel kültür koleksiyonunun oluşmasını umuyoruz ve böylelikle karakterize edilen etkenler de satışa sunulacaktır” sözlerine yer verdi.

“Aşı çalışmalarında ilerleme sağlarsak özel sektörün yatırım yaparak bölgemizde üretim tesisleri kurması kuvvetle muhtemel”
Projenin kamu, özel sektör ve üniversiteler iş birliğiyle hazırlandığına işaret eden Prof. Dr. Çiftci, bu yönde farklı kurumsal başvurularının olduğunun altını çizerek, “Ekibimiz oldukça önemli birikime ve tecrübeye sahip. Hayata geçirmek istediğimiz merkezde oluşacak kültür koleksiyonu ile beraber aşı prototipleri geliştirilme potansiyeli çok yüksek. Ayrıca bu prototiplerin geniş ölçekte üretimleri için gerekli özel sektör bağlantılarının da yapılmış olması, aşıların sadece üretilmesi ile kalmayıp ruhsatlandırılmaları ve ticarileştirilmelerini de zemin hazırlayacak. Aşı çalışmalarında ilerleme sağlarsak özel sektörün yatırım yaparak bölgemizde üretim tesisleri kurması kuvvetle muhtemel. Böylelikle Samsun ili ve bölgemiz aşı çalışmaları açısından bir cazibe merkezi hâline gelebilir” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Alper Çiftci, sunumunun ardından Rektör Prof. Dr. Yavuz Ünal ve rektör yardımcılarının merak ettiği hususlara dair fikirlerini dile getirdi.