Akçakoca’nın 100 yıla yakın geçmişi ile tarihi simgelerinden biri olan Orhan Gazi İlkokulu’nun mimari özellikleri, Düzce Üniversitesi akademisyenleri tarafından ayrıntılı olarak incelendi ve çalışmaları Sanat Tarihi Dergisi’nde yayınlandı.
Düzce Üniversitesi Kaynaşlı Meslek Yüksekokulu Mimarlık ve Şehir Planlama Bölümü’nden Öğretim Görevlisi Elif Sahtiyancı ve Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Nuray Benli Yıldız tarafından hazırlanan “Erken Cumhuriyet Dönemi İlkokul Yapılarına Akçakoca’dan Bir Örnek: Orhan Gazi İlkokulu” başlıklı çalışmada, dönemin mimari özellikleri paralelinde incelenen yapının Düzce ve Akçakoca’nın Erken Cumhuriyet dönemi mimarlık üretimine ışık tutması ve daha sonra yapılacak çalışmalara örnek teşkil etmesi amaçlandı.
Yapılan çalışma hakkında bilgi veren araştırmacılar, “Akçakoca Orhan Gazi İlkokulu, Mukbil Kemal Taş tarafından üretilen tip projenin taşrada tekrar edilmiş bir örneğidir. Simetrik kurguya sahip olan yapıda giriş orta eksen üzerinden alınmaktadır. Geniş saçaklı ahşap payandalı çatısı köşelerde ve giriş aksında çıkma yapan, bodrum üzeri iki kattan oluşan yapı Birinci Ulusal Mimarlık Döneminin özelliklerini yansıtmaktadır. Orhan Gazi İlkokulu’nda eğitim-öğretim faaliyetleri 1929 yılından 2015 yılına kadar kesintisiz olarak devam etmiştir. Yapı; yüzyıla yakın kullanım süresi içerisinde birtakım onarım çalışmalarına maruz kalmış olmasına karşın özgün mimari kimliği zarar görmemiştir” ifadelerini kullandı.

Türk edebiyatının unutulmaz ismi Rıfat Ilgaz da burada görev yaptı
Aynı aileden birkaç kuşağın bu okuldan mezun olması ve Rıfat Ilgaz gibi Türk edebiyat tarihinin önemli bir isminin okulda görev yapmış olması, Orhan Gazi İlkokulu’nun kentlinin hafızasında önemli bir yere sahip olmasını sağladı. Erken Cumhuriyet döneminin mimari karakterini yansıtan Orhan Gazi İlkokulu’nun özgün işlevi terkedilmeden korunması ve yaşatılmasının Akçakoca ile Düzce’nin mimari ve toplumsal belleği açısından büyük önem arz ediyor.