TBMM Başkanı Şentop: "Dünyanın en gelişmiş ve zengin addedilen ülkeleri arasında ‘maske savaşları’ yaşandı"
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanı Mustafa Şentop, “Dünyanın en gelişmiş ve zengin addedilen ülkeleri arasında tırnak içinde ‘maske savaşları’ yaşandı. Birbirlerinin tıbbi malzemelerine korsanvâri bir şekilde el koyan ülkeler oldu. Bazı ülkelerin sahip olduğu tıbbi imkanları yayılmacı dış politikaları için ‘araçsallaştırmalarını’ tarif eden ‘maske diplomasisi’ kavramı ortaya çıktı” dedi.
Şentop, Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye ve Avustralya’dan oluşan MIKTA’nın video konferans yöntemiyle yapılan 6. Parlamento Başkanları Toplantısı’na katıldı. Şentop, Covid-19 salgınını siyasi, diplomatik, ekonomik, ticari, kültürel, sosyolojik, psikolojik ve diğer birçok alandaki etkilerini göreceklerini belirterek, ”Salgınının uluslararası ilişkilerde nasıl bir etkisi olacağına dair tartışmalar da tüm salgın sürecinde devam etti. Salgınla mücadelede nasıl bir anlayışın başarı sağlayacağına ilişkin görüşler dile getirilirken, terazinin bir kefesine ‘korumacı ve güçlü ulus devlet’, diğer kefeye ise ‘güçlü küreselleşme ve daha etkili uluslararası ve uluslar üstü kurumlar’ anlayışı yerleştirildi. Başta Dünya Sağlık Örgütü olmak üzere bazı uluslararası kuruluşlar salgın sürecini layıkıyla yönetemediği için hâlâ eleştiriliyor. Avrupa Birliği üyeleri arasında dahi çekişmeler yaşandı ve varoluş gayesine aykırı olarak aralarındaki sınırları tekrar yükselttiler. Dünyanın en gelişmiş ve zengin addedilen ülkeleri arasında tırnak içinde ‘maske savaşları’ yaşandı. Birbirlerinin tıbbi malzemelerine korsanvâri bir şekilde el koyan ülkeler oldu. Bazı ülkelerin sahip olduğu tıbbi imkanları yayılmacı dış politikaları için ‘araçsallaştırmalarını’ tarif eden ‘maske diplomasisi’ kavramı ortaya çıktı. Diğer tarafta ise ne kadar güçlü ve zengin olursa olsun hiçbir ülkenin her ihtiyacını kendi başına karşılayamadığı ve başka ülkelerin yardımına ihtiyaç duyduğu gerçeğiyle de yüz yüzeyiz. Geride bıraktığımız süreçte düzgün işleyen uluslararası kuruluşların aslında ne kadar elzem olduğunu da müşahede ettik. Dünyanın en zengin ülkesi olmayabiliriz. Ancak dünyanın en cömert ülkesi olmakla gurur duyuyoruz. Salgınla mücadele çerçevesinde 160’a yakın ülke ve 9 uluslararası kuruluşa yardımda bulunduk, taleplerini karşıladık” dedi.
Başkan Şentop, şöyle devam etti:
“Aşırı korumacı ulus devlet anlayışının uluslararası sistemde yol açabileceği arızaları hepimiz biliyoruz, görüyoruz. Giderek derinleşen ve yayılan bölgesel ve küresel sorunlara ancak ve ancak güçlü birçok taraflılık ve iş birliği ile mukabele edebiliriz. Lakin, mevcut uluslararası yapı ve kurumların da reforma ihtiyaç duyduğunu görmezden gelemeyiz. ‘Güçlü ulus devlet’ ile ‘güçlü küreselleşme ve daha etkili uluslararası ve uluslar üstü kurumlar’ bazılarının zannettiğinin aksine birbirlerinin ikamesi değil bilakis tamamlayıcısıdır. Birini diğerine tercih etmemiz gerekmiyor. Karşı karşıya kaldığımız sorunlardan çıkaracağımız derslerle her iki alanda da güçlenmenin yollarını aramak zorundayız. Türkiye olarak, biz her zaman bu anlayışla hareket ettik. Bir yandan milletinin hâdimi, kendine sığınanların hâmisi olma ve güçlü bir devlet inşası için çalışırken diğer taraftan başka devletlerle ikili ilişkilerimizi geliştirmek, uluslararası kuruluşları güçlendirmek için gayret gösterdik.”
TBMM Başkanı Şentop, MIKTA’ya ilişkin olarak ise, “Yeni süreçte toplantıları ülke liderleri seviyesine de taşıyarak MIKTA’yı kurumsallaştırmanın ve güçlendirmenin yararlı olacağı kanaatindeyiz. Bu bağlamda MIKTA Parlamento Başkanları toplantılarında 5 yılı geride bırakarak tüm tarafların birer kez ev sahipliği yaptığı ilk turun tamamlanmış olmasını da fevkalade önemli buluyoruz. Bu masa etrafında oturan tüm dostlarımızın ortak bir vizyon ve güçlü bir iradeye sahip olduğu ispatlanmıştır. Şimdi ikinci bir döneme adım atıyoruz. Bu dönemde MIKTA üyesi parlamentolar arasındaki ilişkileri gerek parlamenter, gerek idarî teşkilat seviyesinde çeşitlendirme, güçlendirme ve yoğunlaştırma yolunda adımlar atılabileceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.
