Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkan Yardımcısı ve Tüketici Hak Arama Derneği Genel Başkanı Nihat Altay; 15 Mart Dünya Tüketiciler Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada tüketicilerin son bir yılda en fazla şikayet ettiği konuları açıkladı, uyarılarda bulundu. Altay, “En fazla şikayet aldığımız konuların başında dolandırıcıların tuzağına düşen tüketicilerin sorunları gelmektedir. Tüketici Hakem Heyetlerine şikayet edilse de kurumun yetki alanı dışında olduğu için olumsuz sonuçlanan dolandırıcılık olaylarında sadece savcılığa şikayet edilebiliyor” dedi.
Özellikle dijital iletişim ve pazarlama kanalları aracılığıyla herhangi mesaj, link, uyarı, talep geldiğinde, tanınmayan kişilerin gönderilerin açılmaması önerisinde bulunan Altay, “Eğer tanıdık birinden gelirse, göndereni arayarak teyit aldıktan sonra işlem yapılması doğru olacaktır. Ayrıca sosyal medya şifrelerimizi kimsenin tahmin edemeyeceği ve sağlam bir şekilde belirlemek gerekiyor. Yine sosyal medya üzerinden yoksul vatandaşlara yardım etmek isteyenler de dolandırıcı olabiliyor. Yardım almak isteyenlere bir link gönderiliyor. Linki tıklayan kişi açılan bir sayfaya yönlendirilerek bazı özel bilgilerin yanında ücret de talep edilebiliyor. TC kimlik, telefon numarası, IBAN gibi talep edilen bilgiler toplu olarak başka dolandırıcılara satılıyor. Bu nedenle sosyal medya üzerinden yardım yapmak isteyenlere itibar edilmemesi gerekiyor. Başka bir dolandırıcılık yöntemi ise kargonuzu almadınız diyerek hukuk firmaları adına 150 liraya kadar ceza ödemesi talep eden kişilerin tuzağıdır. Bu kişiler dolandırıcıdır. Mesafeli satışlarda 14 günlük cayma hakkından dolayı hiç bir gerekçe göstermeden, gerek teslim almadan gerekse teslim aldıktan sonra "beğenmedim" diyerek kargo iade edilebilir. Mesafeli satışlarda sosyal medya üzerinden satışa sunulan mal ve hizmetlerin pek çoğu dolandırma maksatlı olduğundan bu platformlardan alışveriş yapılmasını önermiyoruz. İnternet sitelerinde ise dolandırılmamak için alışveriş yapılmak istenen sitenin açık adı, adresi, telefon numarası gibi şirket bilgilerinin incelenmesinin önemli olduğunu vurgulayan Altay, güvenilir siteleri öğrenmenin en basit yönteminin kullanıcı yorumları olduğunu belirtti. Kullanıcı yorumlarında aldatıcı değerlendirmeleri önlemeye yönelik Ticaret Bakanlığı, 1 Şubat’ta Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’nde bazı düzenlemelere gitti. Düzenlemenin önemli ayrıntısı internet ortamında işletmenin sattığı ürün hakkında değerlendirmenin yapıldığı olumlu ve olumsuz yorumları sadece mal ve hizmet alan tüketicilerin yazma hakkının olması. Yani üçüncü bir şahısın yorum yapma hakkı olmayacak ve yorumlar en az bir yıl boyunca yayınlanacak. Düzenlemenin amacı, tüketicilerin alışveriş tercihini etkilemede önemli etken olan müşteri yorumlarının aldatıcı olmaması ve atılan yıldızların sadece mal ve hizmet satın alanlar tarafından değerlendirmeye tabi olmasıdır. Bu nedenle kullanıcı yorumlarına şüphe duymadan bakılarak güvenilir alışveriş siteleri tespit ve tercih edilebilir” diye konuştu.
“Burada en önemli ihmal dolandırıcıların hafife alınmasıyla ben kanmam diyerek oluşan özgüvendir. Dolandırıcılar çok profesyonel olduğundan ben kanmam diyenlerin kandırılma oranının daha yüksek olduğunu bizi arayan mağdurlardan anlayabiliyoruz. Dolandırılan tüketiciler bizi aradıktan sonra ‘savcılığa suç duyurusunda bulunmanız gerekiyor’dan başka bir yol gösteremiyoruz” diyen Altay açıklamasını şöyle sürdürdü;
“Dolandırıcılığın önüne geçmek için savcılığa suç duyurusunda bulunularak kolluk kuvvetlerinin işini kolaylaştırmak gerekiyor. Vatandaşların şikayeti ve emniyet birimlerinin takibi sonucu geçtiğimiz ay İstanbul Merkezli 13 ilde sosyal medya hesaplarını çalarak paylaşım yapıp bir çok kişiyi dolandırdığı tespit edilen ve tahmini olarak 3 milyon dolar haksız kazanç elde eden 37 şüpheliye yönelik eş zamanlı operasyon düzenlendi. Şüpheliler yakalandı. Ancak bu şebeke gibi ülkemizde yüzlercesi var. Bu nedenle mutlaka suç duyurusunda bulunulması gerekiyor.”