Yaren leyleğin halkalı yavrusu Bursa’ya geri döndü
Bursa’nın Avrupa Leylek Köyü Eskikaraağaç’ta ünü dünyaya yayılan ve bir balıkçı ile kurduğu 11 yıllıkla dostlukla milyonların gönlüne taht kuran Yaren Leylek’in yavrularına geçen yıl Karacabey Belediyesi tarafından halka ve verici takılmıştı. Vericili leylek en son Çad’tan sinyal gönderirken halka takılan yavrulardan biri henüz bir yaşını doldurmadan Bursa’ya geri döndüğü ortaya çıktı.
Balıkçı Adem Yılmaz ile kurduğu dostlukla milyonların gönlüne taht kuran Yaren Leylek her yıl doğa severler tarafından göçten dönüp Bursa Karacabey’de Eskikaraağaç köyündeki yuvasına konması bekleniyor. Karacabey Belediyesi geçen yıl yuvaya kurduğu ve internet üzerinden ücretsiz sunduğu canlı yayın ile leyleğe ilgi daha da artmış ve yavruları binlerce kişinin gözü önünde büyümüştü.
Tüm bunların yanında Yaren Leylek’in yavruları bilimsel bir çalışmanın da parçası olmak üzere geçen yıl uzman kuş araştırmacıları tarafından köydeki 2021’de doğan tüm yavrular kayıt altına alınarak halkalanırken Yaren Leyleğin en küçük yavrusuna ayrıca uydu takip cihazı takılmıştı. Yaren’in beş yavrusundan en küçüğü ‘beşnumara’ isimli leylek verici ile izlemeye alınırken diğer leylekler ise sadece halkalama çalışmasına dahil olmuştu. Bu çalışma sonrası takip cihazı olan Beşnumara’dan haber alınabilirken sadece halkalama yapılan diğer yavru leyleklerden bir haber yoktu.
Önceki gün İnegöl’de kuş gözlemcisi ve fotoğrafçısı Ayhan Gürbüz Hamzabey Barajına inen büyük leylek sürüsü içinde ayağında mavi halka olan bir leyleği fark edince kısa sürede bu leyleğin geçen yıl halkalanan Yaren’in yavrularından biri olduğu anlaşıldı. VAAB kod numaralı halka taşıyan ve yapılan anketle Umut ismi verilen leylek henüz bir yaşını doldurmadan Bursa’ya geri döndüğü böylelikle belgelenmiş oldu.
Hikâyeyi sosyal medyada takipçileri ile paylaşan Yaban Hayatı Fotoğrafçısı Alper Tüydeş ise ‘Yaren’in beş yavrusundan sadece 3 tanesi yuvadan sağ olarak ayrılabilmişti. Bunlardan ise sadece Beşnumara ismini verdiğimiz vericili leyleği takip edebiliyorduk. Diğer iki kardeşi ve köydeki diğer yavru leylekleri ise ancak başka birisinin ayağındaki halkayı görüp okuması ve sonrasında merkezlere bildirmesiyle öğrenebilecektik. Bu bir yerde samanlıkta iğne aramaya benziyordu. Ancak müjdeli haber arkadaşım Ayhan Gürbüz’den geldi. Her yıl Ayhan ile Hamzabey barajına konan leylekleri inceliyor ve içlerinde halkalı olanları tespit edip kod numarasını okuyabildiklerimizi ilgili ülkeye gönderiyorduk. Bu yıl Ayhan bizim Karacabey’de halkaladığımız Yaren’in yavrusundan birini bildirdi. Binlerce leyleğin içinden halkalı olana denk geldi. Bu çok büyük şans’ dedi.
Leyleklerin normalde erişkinliğe 4-5 yılda ulaştığını sözlerine ekleyen Tüydeş ‘Biz 2021’de halkaladığımız yavru leyleklerden 4-5 yıl sonra haber almayı bekliyorduk. Çünkü leylekler erişkinliğe o zaman ulaşıyor. Ve erişkin olana dek genelde tam göç yapmıyorlar ve kısmi göçlerle adeta prova hazırlığında oluyorlar. Ve bu 5 yıl boyunca eş bulma ve yuva yapma telaşına girmeyip sadece beslenerek hayatta kalma pratiği yapıyorlar. Ancak Yaren yavrularıyla da şaşırtmayı devam ediyor. VAAB kod numaralı Umut adı verilen leylek daha bir yaşını doldurmadan Afrika’dan yola çıkıp Bursa’ya geldi. Yuvasına 100 KM mesafede görüldü. Anlaşılan yazı buralarda geçirecek. 5 yıl sonra ise Uluabat Gölü kıyısında bir yerler gelip bu kez yuva ve yavrulamak için kanat çırpacak’ dedi.
Yavru leyleklerin hayatta kalma oranının çok düşük olduğunun da altını çizen Tüydeş ‘Bir yuvadan en fazla 1-2 yavru hayatta kalabiliyor. Doğal veya doğal olmayan nedenlerden ötürü bu ortalamada bu şekilde. Ancak Yaren Leylek’in 5 yavrusundan 2’si daha göç etmeden ölmüştü. Kalan 3 yavrudan da sadece vericili olanın hayatta olduğunu biliyorduk. Ancak artık bu son gelişme ile diğer yavrusunun da hayatta kaldığını biliyoruz. Geçen yıl köyde 17 yavruya halka takılmıştı. Sadece birinden geri bildirim oldu. Bu iş bir yerde samanlıkta iğne aramaya benziyor’ dedi.
Yavru leyleklerin atlattığı her yıl onlar için başarılı bir tecrübe süreci olduğuna da değinen Tüydeş ‘her geçen yıl hayatta kalma ihtimali daha da artmış olacak. Umuyorum 2025 itibariyle bu halkaladığımız leyleklere Uluabat Gölü çevresinde daha sık denk geleceğiz’ dedi.
