Yılda 1 kez mamografi çektirmek meme kanserinin erken teşhisinde hayatı önem taşıyor
Radyoloji Uzmanı Dr. Nesrin Atcı, kadınların korkulu rüyası haline gelen mamografi filminin meme kanserinin erken teşhisinde çok önemli bir rolü olduğunu belirterek, 40 yaşından sonra hiçbir şikayeti olmaması halinde bile yılda 1 kere mamografi filmi çektirilmesini önerdi.
Medicana Konya Hastanesi Radyoloji Uzmanı Dr. Nesrin Atcı, “Kadınlarda en çok görülen kanser türlerinden biri olan meme kanseri için, özellikle kadınların 40 yaşından sonra düzenli olarak senede 1 kez mamografi çektirmesinin hayat kurtarıcı olduğunu, meme kanserinin erken teşhisinde ‘’altın standart’’ tarama yöntemi olduğunu söyledi. Dr. Atcı, “Tarama mamografisi meme ile ilgili şikayeti olmayan sağlıklı kadınlara belirli aralıklarla uygulanan radyolojik tetkik olup meme kanserinin muhtemel en erken safhasında fark edilmesini sağlamaktadır. Ülkemizde 40-69 yaş arası kadınlara iki yılda bir tarama mamografisi yapılmaktadır. Ama biz radyologlar senede 1 kez mamografi filmi çektirmeyi mutlaka önermekteyiz. 40 yaş altında da ailede öyküsü bulunan yani anne tarafından 1. derece akrabalarında meme kanseri geçirmiş olan özel seçilmiş vakalarda da mamografi çekimi yapılabilmektedir. Mamografi tarama programının olmazsa olmazıdır” dedi.
“Bizim amacımız kanser gelmeden önce önlem almaktır"
Erken dönem meme kanserinde mamografinin değerinin çok önemli olduğunu vurgulayan Dr. Atçı, “Bizim amacımız kanser gelmeden önce önlem almaktır. Radyasyon açısından çekinip taramalara gelmeyen hastalar olabiliyor. Ama bu toplum tarafından yanlış bilinen bilgilerdendir. Çünkü mamografide çok düşük dozda X-ışını kullanılır. Özellikle yeni nesil cihazlarda bir akciğer röntgeninden daha az radyasyon içermektedir. Çekim süresi yaklaşık 10-15 dakikadır. Hasta ayakta iken kadın teknisyen tarafından çekim gerçekleştirilir. Her memeden ikişer görüntü alınır. Çekilen mamografi filmleri de radyoloji uzman doktorları tarafından değerlendirilir’’ diye konuştu.
Dr. Atçı, “Toplum tarafından yanlış bilinen bilgilerden bir diğeri de mamografinin çok ağrılı olduğudur. Bu yüzden de kadınların ağrıdan çekinip mamografi filmi çektirmemektedirler. Eskiden belki ağrılı olabilirdi. Ama gelişen teknoloji ile birlikte mamografi filmi için kullanılan cihazlarda gelişmiştir. Mamografide iki plak arasında meme sıkıştırılarak bir nevi memenin röntgen filmi çekilir. Eski cihazlarda sıkıştırmaktan dolayı hastalar ağrı duyabilirdi. Fakat yeni nesil cihazlarda bu durum daha farklı. Günümüzde, her meme kalınlığına ve yoğunluğuna göre kompresyonu otomatik olarak ayarlayabilen cihazlar mevcuttur. Ağrıyı azaltan bir diğer faktör de mamografi filmi çektirme zamanıdır. En ideal zaman da adet kanaması bittikten sonraki ilk haftadır. Mamografi filmi çekileceği gün duş alıp koltuk altı deodorantı ya da losyonu gibi maddeler kullanılmamalıdır. Çünkü bu tarz kozmetik ürünler mamografi sonucunu yanıltabilir’’ şeklinde konuştu.
“Kadınlar kendi kendilerinin doktoru olmalıdır”
Dr. Nesrin Atcı, “Öncelikle kadınlar kendi kendilerinin doktoru olmalıdır. Düzenli olarak kendilerini kontrol etmeleri gerekir. Memede şekil bozukluğu var mı? Ağrısız ele gelen bir kitle var mı diye kendilerini gözlemlemeleri çok önemlidir. Memesinde yeni bir şey fark eden, eline bir şişlik gelen hastalarımızın vakit kaybetmeden hastaneye başvurmaları gerekir. Şikayeti olup bize gelen hastalarımızı 40 yaş üzeri ise ve en son mamografisinin üzerinden 1 yıl geçmişse mamografi ve meme ultrasonu ile değerlendiririz. 40 yaş altı hastalarımız ise genellikle öncelikle ultrason muayenesi ile değerlendirilir. Ultrasonda ele gelen lezyonun karakterine bakılır. Kist mi? Yani içi sıvı dolu mu? Yoksa katı bir lezyon mu? Önce bunun ayrımını yaparız. Kist ise zaten iyi huylu bir lezyondur ve takibe gerek kalmaz. Katı lezyonların bir takım özelliklerine bakarız. Konturlarına bakılır ve içinde küçük küçük kireçlenmeler var mı diye ayrıntılı incelenir. İyi görünümlü katı lezyonlar genelde en az iki yıl takip edilir. Ama yeni ele gelen lezyon iyi görünümlü de olsa biyopsi yaparız. Sonuç olarak, memede her lezyon kötü demek değildir. Hastalarımızın eski tetkikleriyle beraber ayrıntılı olarak değerlendirilmesi, meme lezyonlarının titizlikle incelenip doğru yönlendirilmeleri son derece önemlidir’’ dedi.
