Sevgili okuyucular,
Oruç, uzmanlar tarafından sağlıklı kişilerde vücutta detoks etkisi yapması nedeniyle yararlı bulunurken; hastalar için ise bazı sağlık problemlerini beraberinde getirmesi nedeniyle önerilmiyor. Ramazan ayı süresince hamileler, kalp, hipertansiyon,kanser, ameliyat sonrası durumlarda ve şeker hastalığı, gibi kronik hastalığı bulunanların oruç tutmaları sağlık açısından sakıncalı olabiliyor. İslam dini de hastalar için ibadetleri konusunda bazı kolaylıklar sağlamıştır.
Kimler oruç tutmamalı?
Hastalık, insanın hayati fonksiyonlarının düzenli bir şekilde devam etmesi halidir. Bazan , oldukça ciddi ve tedavi gerektiren bir durum olabilir. Ramazan ayı süresince özellikle kalp, hipertansiyon, şeker hastalığı, kanser ve ruhsal problemler gibi kronik hastalığı bulunanların oruç tutmaları sakıncalıdır. Ramazan ayı süresince ağır yiyeceklerin tüketilmemesi, bol sıvı alınması ve ağır sporların yapılmaması gerekir.
Ramazan ayında bazı özel durumu olanların da oruç tutması sakıncalıdır. ''Parkinson, alzheimer , sara, psikiyatrik hastalık, kanser , kronik böbrek yetmezliği olanlar, yaşlı ve vücutça düşkün kişiler, düzenli olarak ilaç kullanması gerekenler, ameliyatlı veya ameliyatın dinlenme döneminde bulunanlar, hamile veya çocuk emzirenlerin de oruç tutması sakıncalı olabilir.
- Ciddi bir hastalık sebebiyle bir ameliyat geçirmiş ve mutlaka beslenmesi gereken hastalıklar.
- Sık ve çoklu ilaç kullanmayı gerektiren ağır kalp, böbrek, kronik karaciğer hastaları, şeker hastalığı olan kimseler.
- Mevcut bir hastalığın oruç sebebiyle daha ağırlaşabileceği ya da sağlık durumunun daha kötüye gidebilecek hastalıklar, (Tüberküloz ve ağır enfeksiyon hastalıkları gibi)
Şeker hastaları ve oruç: Şeker hastalığında beslenme biçimi ve sıvı tüketimi çok büyük bir önem taşır. Oysa şeker hastası olanlar oruç tutarken, tedavide olması gerekenin aksine uzun süre aç ve susuz kalırlar, şekerleri düşer. İftarda yenen yemeklerle vücuda fazla miktarda glikoz kaynağı girdiğinden şeker normalin çok üstüne çıkar. Her iki durumda da vücutta özellikle hayati organlar ( kalp, böbrek, göz, beyin ) zarar görebilir. İNSULİN kullanan hastalara oruç tutmamaları önerilirken , hap kullananlar mutlaka doktorlarına danışıp ona göre karar vermeleri gerekir.
Hipertansiyonlu hastalar ve oruç: Oruç tutan hipertansiyon hastaları oruç tutmaya başlamadan önce mutlaka doktorlarına başvurmaları gerekir. Doktoru tarafından oruç tutmalarına izin verilen hipertansiyon hastalarının iftarda aşırı yemek yememeye dikkat etmeleri şarttır. Ramazan ayının ilk günlerinde yüksek tansiyona bağlı sağlık sorunları (inme, kalp krizi, görme bozuklukları )daha sıktır. Hipertansiyon hastalarının ilaçlarını aksatmadan kullanmaları gerekir.
Kalp hastaları ve oruç: Oruç tutulan süre uzun sürmekte, hem de sıcaklık nedeniyle terlemenin artması sonucu sıvı kayıpları artmakta .Bu durum özellikle kalp hastalarının tedavisinde bazı zorluklara yol açar ve ilaç alım saatlerinin yeniden düzenlenmesini gerektirir. Günümüzde birçok kalp ilacı günde tek doz veya iki dozda kullanabilmektedir. Bu nedenle oruç tutmayı düşünen hastalar mümkünse Ramazan başlamadan kendilerini takip eden doktor ile görüşerek en uygun ilaç kullanım şeklini oluşturmaları gerekir. Bu grup hastalar doktorlarının önerileri çerçevesinde hareket etmeli ve eğer doktoru izin vermiyorsa oruç tutmamaları gerekir. Çünkü bu grup hastaların iyilik hali ancak düzenli kullandıkları ilaçlarla sağlanabilmektedir.
Böbrek hastaları ve oruç: Böbrek yetersizliğinde vücuttaki sıvı dengesi çok önemlidir, bu nedenle böbrek hastalarının oruç tutmaları sakıncalıdır. Böbrek yetersizliği olanların oruç tutmaları halinde yetersizlik daha da ilerler. Ramazan ayında böbrek hastaları, hastalığının farkında olmayan birçok kişi, ramazan sonrası böbrek yetersizliği nedeniyle doktora başvurur. Diğer taraftan böbrek taşı olan hastaların susuz kaldığı dönemlerde şikayetleri artabileceğinden dikkatli olmaları gerekmektedir.
Psikiyatri hastaları ve oruç: Ağır depresyonlarda, panik ataklarda ve sürekli kaygı bozukluklarında da oruç tutmak sakıncalıdır . Bu tür hastalarda ilaçların vücutta belli bir düzeyde olması gerekir. Lütfen doktorunuza danışmadan oruç tutmayınız
Diğer taraftan epilepsi (sara) ,demans, alzheimer kanser ,gibi tedavi gören insanlarımızın da aksatmadan ilaç almaları gerekir. Oruçlu hastalarda metabolizma açlığa göre düzenlenir. Kandaki elektrolitlerin (sodyum, potasyum, kalsiyum.), seviyeleri ve oranları değişir. Kullandıkları ilaçların ilaçların kan seviyeleri bozulabilir. Bu nedenle bu hastaların oruç tutmaları sakıncalıdır .
Özetle; çoklu ilaç kullanan , kronik hastalığı olanlar, ağır ameliyat olanlar , hamileler, emziren anneler ve enfeksiyonu olanların oruç tutmaları sakıncalıdır tutmak isteyenlerin de mutlaka doktorlarına danışmaları tavsiye edilir.
Ramazan hepimize sağlık bereket ve huzur getirsin, kalın sağlıcakla...
Uzm . Dr. Adem KIDIK Osmaniye Devlet Hastanesi İç Hastalıkları
