Değerli okurlar, bundan önceki yazımda asgari ücretin 5300-5700 TL aralığında olacağını; memurlara %40’ın üzerinde bir zam geleceğini; en düşük emekli maaşının 3500 TL olacağını söylemiştim ve üç tahminimde de yanılmadım.
Ama beni üzen ve hatta sinirlendiren bir şeyler de var. Asgari ücrete zam geldikten bir gün sonra yıllardır alışveriş yaptığım patiseriye gittim. Sürekli aldığım kepek ekmeğinden istedim. Ki bu kepek ekmeği altı ay önce 3.5 TL idi. Sonra iki üç haftada bir zamlanarak 6 TL oldu. Bu zam anlaşılır. Elektriğe zam geldi, una zam geldi çünkü. 1-1.5 aydır da 6 TL’ye alıyorum. Asgari ücret açıklandıktan sonraki gün gittiğimde 7 TL olmuştu. Dayanamadım sordum: Buğdaya zam yok, una zam yok yani ekmekte kullandığınız hammaddelerin hiçbirine zam gelmedi. Neden arttı bu? Aldığım cevap aynen şöyle: “Abi asgari ücrete zam geldi”… Ordan çıktım dolmuşa bindim. 6 TL uzattım. Şoför dedi ki 2 TL daha vermeniz lazım. 8 TL oldu yol ücreti. Dayanamadım şoföre de sordum: Zaten 3-5 ay önce zam yaptınız. Benzine de küçük de olsa bir indirimin geldiği bu dönemde neden bu zam? Aldığım cevap aynen şöyle: “Asgari ücrete zam geldi biz de zam yapmayı uygun bulduk”…
Şimdi gel de sinirlenme gel de üzülme. Ya kullandığınız mal ya da hizmetin içeriğindeki hammaddelere zam gelirse sizler de zam yapın. Sürekli zam olursa siz de sürekli zam yapın. Dediğimiz bir şey yok. Ama senin üretim maliyetin sabit iken sadece asgari ücrete zam yapıldı diye ürünlere nasıl zam yapılır? Bu nasıl vicdan bu nasıl anlayış? Bunun adı fırsatçılık. Demek asgari ücret 6500 TL olsa 7 TL olan ekmeği 8 yapacaksınız. 8 TL yaptığınız yol ücretini 10 TL yapacaksınız. Bu nasıl sarmal? Ekonomik olarak çıkmaza girmek kimseye fayda etmez. Eminim ekmeğe zam yapan kişi kiraların artışından şikayetçidir. Senin ekmeğin varsa başkasının da evi var o zaman. Dolmuş zammını yapanlar market fiyatlarından şikayetçidir. Ne yapalım emmoğlu onların da marketi var. O zaman herkes elindekini ortaya koysun. Gücü yeten yetene…
Bu ekonomik çıkmazdan bir an önce çıkmamız lazım. Devletin yaptığı her zam sonrası herkes elindekine zam yapmamalı, devletin açıkladığı her karar sonrası bu kararlar fırsatçılığa dönüştürülmemeli. Her mal ya da hizmetten birkaç sene öncesinde olduğu gibi makul olan kâr elde edilmeli. Üzerine daha çok koyup millet kazıklanmamalı. Bu tip davranışlar kısa vadede size kazandırabilir ama uzun vadede kaybeden BİZ oluruz HEPİMİZ oluruz.
Yazıma son verirken 3 Temmuz’da 22. ölüm yıl dönümü olan Kemal Sunal’ı rahmetle anıyor ve “Yüz Numaralı Adam” filminden bir repliği ile bitirmek istiyorum.
“Herkes herkese bir kazık atıyor. Sonra kendi canı şu kadarcık yandı mı veryansın ediyor. Basıyor yaygarayı. Hepimiz birbirimize bir kazık atarsak nasıl düzelir bu işler”.
