Sultan Abdülhamit’in 1898 yılında Siemens’e ait Deutsche Bank’ın finansörlüğünde başlattığı “Hicaz demiryolu” projesi Osmaniye’den geçmektedir. (72)
Mamure-Toprakkale hattı 1912’de, Toprakkale-İskenderun hattı 1913’te hizmete girmiştir.
TCDD ağı içinde Mamure İstasyonu önemli bir mevkidir. Gavurdağı’na tırmanan kara trenlerin yakıtı olan odunlar ve kömürler, buhar kazanlarının suyu Mamure İstasyonu’ndan temin edilmiştir. Ayrıca Mamure İstasyonu demiryolcuların “torna” dediği lokomotiflerin makas yeridir. Lokomotiflerin bakım hizmetleri bu istasyonda gerçekleştirilmiştir.
Hacıları taşımak için yaptırılan demiryollarını kullanan Fransız kuvvetleri asker ve mühimmat sevkiyatı yönünden çok aktif hale gelmiştir.
Saim Bey, Maraş’taki 2’nci Kolordu Komutanı Selahattin Adil Bey’in izni, Kuvayımilli Komutanı Tufan Beyin desteği ile Fransız karargâhı olarak kullanılan Mamure İstasyonu’nu Fransız işgalinden kurtarmak için baskın düzenlemiştir. Kadirli ve Kozan çetelerinin yanı sıra Osmaniye’den; Settar Ali, Azman Bekir, İncik Topal, Hayta Hüseyin, Gavur Ali, Kel Serdar, Beyceoğlu Ali Ağa, Hacı Veli ve Çardaklı Hasan Ağa çeteleri de beraberindedir.
Mamure baskınına giderken Kozan Merkez Komutanı Recep (Dalkır) Beye 14 Kasım 1336/1920 günü Osmaniye Kesmeburun Köyü’nden gönderdiği mektubunda Saim Bey samimi hislerini ifade etmiştir;
“İnşallah Osmaniye topraklarından gavuru kovan ilk mühim amil biz olacağız. Şehirlerde mühim noktalarda güzel Türk bayrağını çeken ve nihayete kadar yaşatan yine biz olacağız.” (73)
Kozan Merkez Komutanı Recep Bey’e 15 Kasım 1336/1920 günü gönderdiği ikinci mektubunda da Saim Bey aynı hislerini tekrar etmiştir;
“Vesikaya hacet yok. Emri yanlarında alıkoysunlar. Mıntıkaların gayrı mahallerden geçerken ‘Hayyalennecat! / Buyurun Cenk Meydanına!’ diye rast gelene tebliğat icra etsinler. Allah gibi namus da birdir. Buna varılacak yolu herkes bilir. Bu babta söylenecek ve yapılacak her şey bence fazladır.
Yüce Tanrı İslam Türkü ve diğer kavimleri uyandırsın. Saadet ve huzur-u ebedi pek yakınımıza geldi.
Ceyhan Grubu Kumandanı Saim” (74)
Kesmeburun Köyü’nden öğleyin hareket eden Saim Bey ve arkadaşları Domuzludağı’nın Mamure İstasyonuna hâkim yamacında bulunan “1. Cihan harbinde saman veya zahire ambarı olarak yaptırılmış olması muhtemel ve Mamure’ye 600-800m mesafede hangar gibi bir yapıyı” karargâh haline getirmiştir. (75)
Mamure İstasyonu’nda Fransız, Ermeni ve Araplardan oluşan bir tabura yakın asker olduğu tahmin edilmiştir.
Saim Bey, Mamure’deki Fransız askerlerinin hareketlerini dikkatlice takip etmiştir. Ancak Domuzludağı’ndaki hareketlilik 17 Kasım gecesi Mamure İstasyonu’ndaki Fransız komutanlığının dikkatini çekmiştir.
18 Kasım 1920 günü sabaha karşı Fransızların tenvir fişeklerinin aydınlığında yatarak, sonra kalkıp sıçrayarak, dikenli çalılara takılarak İstasyon’a 50m kadar yaklaşan Saim Bey ve arkadaşları demiryolunun meyline yaslanıp mevzilenmiştir.
İstasyondaki Fransız kuvvetlerine destek için Osmaniye’den de bir grup Fransız askerinin yola çıktığı öğrenilmiştir.
Saim Bey ve arkadaşlarının Mamure İstasyonunu bir an önce almak için mevzilerinden başlattığı ateşe Fransızlar da karşılık vermiştir.
Fransızların bir ara çatışmayı durdurmasından yararlanmak isteyen Saim Bey, Müslüman askerleri yanına çekmek için ayağa kalkmış ve “Ene müslim! Ente müslim! Ben Müslümanım, sen de Müslümansın!” diye seslenmiştir. Bu sese Fransız karargâhından “Elhamdülillah!” sesleriyle karışık cevaplar gelmiş ve İstasyon’dan birkaç asker ellerinde beyaz bayrakları ile hareket etmiştir. Onların teslim olacağını düşünen Saim Bey arkadaşlarına ateş kes emri vermiştir. Bu esnada yere kayan silahını almak için eğildiği zaman İstasyon’dan atılan bir bomba Saim Bey’e isabet etmiştir.
Vücudunun her yerinden kan fışkıran Saim Bey, kanı durduracak, yarayı saracak sargı bezi, pamuk, tentürdiyot olmadığından silahlardan yapılan bir sedye ile acilen karargâha getirilmiştir.
Son nefesini verirken çevre köylerin minarelerinde okunan sabah ezanı sesleri ile kahraman Saim Bey ruhunu teslim etmiştir.
Şehit Saim Bey’in cenazesi, ağaçlardan yapılan sedye ile Kozan’a getirilmiştir. Daha bir ay önce 18 Ekim 1920’de Haçin zaferi üzerine Kozan’da davul zurna ile karşılanan kahraman Saim Bey Mamure’den dualarla gelmiştir. Arkadaşlarının ve halkın gözyaşları arasında Kozan Hoşkadem Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Kozan Kabristanı’ndaki ebedi istirahatgahına defnedilmiştir. (76)
Ermeni terör merkezi Haçin’in kurtuluşunda çok büyük yararı olduğu için “Şehid-i muhterem” Saim Bey’in adı 30 Aralık 1923’te ilçeye dönüştürülen Haçin kasabasına verilmiştir.
Şehit Kaymakam Saim Bey’le beraber Mamure’de; Kâtibi Fekeli Kamil, Seyisi Kozan Ağılıboğaz Köyü’nden Memiş, Kadirli Azaplı Köyü’nden Küçük Ali, Kadirli Alibeyli Köyü’nden Kürt Hüseyin, Kadirli Çığşar Köyü’nden İsmail Kuru, Kadirli Çığşar Köyü’nden Dokuzoğlu Koca, Osmaniye’den Kalender Mustafa (Eroğlu), Osmaniye Bahçe Köyü’nden İbooğlu Mehmet Ağa, Osmaniye Karayiğitli Köyü’nden Hanifi Oğlu Mehmet te şehit edilmiştir.
Ruhları şad olsun!
--------------------------
68-Recep Dalkır, age, s.225
69-Yusuf Delikoca, Saim Bey, Ekrem Matbaası yay. Adana-2009 s.75 “Saim Bey İstanbul’da Türk Ocağı Derneğinin faaliyetlerine katıldı. Onunla birlikte; Tevfik Coşkun, Ferit Celal Güven, Naci Akverdi gibi ondan fazla Adanalı gençle birlikte derneğe kaydını yaptırdı.”
(Yazarın notu: Tanzimat Fermanı’nın ilanından sonra devletin içinde çoğalan ayrılıkçı düşünceler Türk milliyetçilerini rahatsız etmeye başladı. 1908 yılında iktidara gelen İttihat ve Terakki Partisi kurucuları da istikrarı sağlayamadı. 1911 yılında çıkmaya başlayan Türk Yurdu dergisi okuyucularından 190 Askeri Tıbbiye öğrencisi tarafından dönemin ünlü Türkçülerinin tanınmış şair, edip, bilim ve düşünce adamına mektuplar yazılarak oluşturulan girişimciler kurulunun kurduğu Türk Ocağı 25 Mart 1912 günü açıldı.)
70-Taha Toros, age, s.217
71-Recep Dalkır, age, s.165
72-Tevfik Kısacık-A. Nadir Işısağ, age
73-Recep Dalkır, age, s.168
74-Recep Dalkır, age, s.169
75-Recep Dalkır, age, s.172
76-İsmet İpek, Bir Tarih Projesi; Osmaniye Şehitlerine Yürüyor makalesi, (yayımlanmadı)
