İsmet İpek


Osmaniye Geçilmez

Osmaniye Geçilmez


           12 Şubat 1920 günü Kahramanmaraş’ı kurtaran kahramanlardan Yüzbaşı Selim İnebolu nam-ı diğer Yörük Selim Bey, 27 Mart 1920 günü birkaç yüz kişiyi bulan kuvayımilliyeci ve iki ağır makineli tüfek ile Bahçe’yi ve Haruniye’yi kurtararak büyük bir başarı elde etmiştir.

           Adana’dan ve İskenderun’dan gelen devlet demiryolu Osmaniye’den geçmekte, Bahçe’de tüneller olmadığı için aktartma ile Fevzipaşa üzerinden Maraş’a ve Antep’e gitmektedir. Sultan Abdülhamit’in hacıları taşımak için “Hicaz demiryolu” adıyla yaptırdığı demiryolunu kullanan Fransız işgal ordusu asker ve mühimmat sevkiyatında daha etkin hale gelmiştir.

Yörük Selim Bey ve arkadaşlarının demiryolunu ve köprüleri tahrip etmesi, Fransız kuvvetlerinin Adana ile Antep ve Maraş arasındaki bağlantısını kesmesi sadece Osmaniye’nin değil bölgenin milli mücadele tarihine dair destani bir mücadelenin örneğidir.         

“15 Mayıs 1920’de Yarbaşı ile Bahçe arasında ve Yarbaşı’nın 3 km mesafede Kokarpınar Köyü’nün güneyinde 8. ve 9. tüneller arasındaki köprü tahrip edildi. Demiryolunu korumakla görevli ve içinde 150 kadar er olan bir Fransız zırhlı treni aynı anda bu bölgeden geçmekteyken sökülen vidalar dolayısıyla yıkılan köprüde suyun üzerine devrildi. Esasen civarda pusuda bulunan milli kuvvetlerin baskın tarzında ateşleriyle Fransızlar yok edildi. Ancak 8 er kurtulmuş ve esir alınmıştı.

Bu çarpışmayı haber alan Fransızlar Mamure’den 300 kişilik bir kuvvetle akşama doğru çarpışma bölgesine yetişti.

           Ertesi günü yapılan çarpışmalarda Fransızlar bir topçu bataryasının desteğine rağmen çok kayıp vererek Yarbaşı’na çekilmek zorunda kaldı. Buradan da trenle Mamure’ye döndü. Bu çatışmada da 25 Fransız eri esir ve çok sayıda ağır makineli tüfek silah ve cephane elde edildi. Fransız ölüleri arasında bir binbaşının cesedine de rastlandı.

         Muharebelerde Mamure ile Bahçe arasında hiç bir lokomotif kalmadığından Fransızların bu bölgede gidiş gelişleri bir süre için durakladı.” (39)

        İsmet Paşa 8 Haziran 1920’de Güney Cephesi Komutanı Selahattin Adil Bey’e gönderdiği şifre telgrafında Fransızların Osmaniye üzerinden Maraş’a asker sevkiyatının ihtimal dâhilinde olduğu belirtilmiş ve Yörük Selim Bey’in desteklenmesi istenmiştir.

          “Bu cephe hakkındaki malumatınızı derhal buraya bildirmenizi ve malumatınız yok ise Osmaniye cephesinden Yörük Selim Bey’in son vaziyet ve tertibatının mahallinden tahkik edilerek buraya bildirilmesi ve bundan başka Yörük Selim Bey’in mıntıkanızdan takviyesi lazımdır. Fransızların Osmaniye üzerinden Maraş’a doğru harekete devamları da ihtimal dâhilindedir. Buna göre Maraş’a ve Pazarcık havalisinden Kuvayımilliyenin toplanmasına derhal faaliyet verilerek yalnız müdafaaya değil uzak mesafeye kadar taarruz hareketine hazırlatılması tavsiye olunur.” (40)

            Genel Kurmay Başkan Vekili Fevzi Paşa da 2 Ekim 1920’de Güney Cephesi Komutanı Selahattin Adil Bey’e gönderdiği yazıda demiryolunun tahribinin hayati önemi ifade edilmiştir.

         “Fransızlar Osmaniye-Halep hattını ele geçirdikleri takdirde bütün cephede kuvvetlerini bir taraftan diğer bir tarafa kolaylıkla nakle ve bizim herhangi bir noktamıza üstün kuvvetlerle taarruza imkân bulurlar. Binaenaleyh demiryolunun tahribi bizim için hayati bir ehemmiyeti haizdir. Bu maksatla tahrip edici maddelerle akıncı müfrezeleri tertip edilerek tahribata başlanmasını ve buna hususi bir surette yardım ve gayret sarf olunmasını rica ederim.” (41)    

Başarılı baskınlarla Fransız kuvvetlerini Osmaniye-Mamure hattına hapseden Yörük Selim Bey’in Osmaniye’yi kurtarmak için 7 gün süren mücadelesi henüz anlatılmamış bir kahramanlık hikâyesidir.

“Bu sırada 500 mevcutlu bir kuvvetle Yarbaşı’na gelen Yörük Selim Bey önceden kurulmuş olan çemberi kuvvetlendirmiş olmasına rağmen Fransızlar bir çıkış harekâtı yaparak önce Mamure’ye, burada tutunamayacaklarını anlayınca Osmaniye’ye kadar çekildiler. Bu suretle Bahçe ile Osmaniye arasında hiçbir Fransız askeri kalmadı. Son çarpışmalar 3 gün sürmüş ve Fransızlar çok sayıda ölü ve yaralı vermişlerdi. Muharebelerde geri çekilen Fransız kuvvetleri demiryolunun iki tarafındaki yeni yetişmiş ve henüz biçilmemiş buğday ve arpa ürünlerini tamamen yaktılar.

Haruniye bölgesinde bütün kuvayımilliyeyi emrine alan Yörük Selim Bey Osmaniye'ye gelerek yedi gün süren çarpışmalar yapmasına rağmen Fransızlar Osmaniye’den tamamen atılamadı.” (42)

39-Türk İstiklal Harbi Güney Cephesi, age, s.24

40-Dr. Ebru Güher, age s.62

41-Dr. Ebru Güher, age, s.87

42-Türk İstiklal Harbi Güney Cephesi, age, s.25

  • Cuma 30.8 ° / 18.4 ° false
  • Cumartesi 28.5 ° / 15.2 ° Güneşli
  • Pazar 34.3 ° / 19 ° Güneşli