Dr. Fahrettin Şanal


“Mübarek on bir aylar!”

Bir aydan fazla zaman oldu yazmıyorum. Yazmıyorum ama yazamadığımdan değil.


Bir aydan fazla zaman oldu yazmıyorum. Yazmıyorum ama yazamadığımdan değil. Yazma yerine okuyorum. Malum internet ortamında okunacak çok kaynak var. Gerçi ben yine de bizzat kitaptan okumayı daha çok seviyorum. Gazeteleri bile kâğıttan okumak bana dijitalden okumaktan daha iyi geliyor. Neyse, benim bu geçen Ramazan ayı ve Bayramı süresince yazmamamı, “yazmama orucu” olarak kabul etseniz nasıl olur? 

Hemen oruç kelimesine yanlış anlam yüklüyorum zannedilmesin. Hani en kısa şekliyle malum “Ramazan ayı manevi arınma ayı” olarak tanımlanır. İşte ben de manevi arınmanın yanı sıra “Zihinsel olarak da arınma” yaşayayım istedim. Onun için de bol bol okumaya çalıştım.

Aslında geçen yıllarda Ramazan ayında genellikle internetten ayın anlam ve önemini anlatan bir yazı alıntılar, kaynak vererek köşemde yayımlardım. Bu sene nedense  Ramazan ayında “Yeni Yıl kararları” gibi “Ramazan Kararları” başlıklı bir yazı yazayım diye düşündüm. Sonra kendi kendime dedim ki sen haddini bil. Sen İngilizce hocasısın uzmanı olmadığın konulara girme. Televizyon kanallarında Ramazan ayının manasını, orucu, ibadeti anlatan onlarca uzman var. Uzmanları geçtik her konuyu bilen Telezoflar da aynı konularda ahkam kesebilirler. Gerçi “Her işin çırağı hiçbir işin ustası olamaz.” Diye bir atasözümüz var. Var ama aynı mantıkla “Her konuyu bilen hiçbir konunun uzmanı olamaz.” dememiz gerekir. Olsun Telezoflara her konuda konuşmak yakışır ama bana her konuda yazmak yakışmaz. Telezofu açıklamaya gerek yok ama yine de bir cümle söyleyeyim. Hani tv kanallarında ilim adamı veya gazeteci kılıklı kişiler var ya, her konuda fikir yürütenler onları kastediyorum. Aslında bu “Telezof” kelimesinin telif hakkı, uzun yıllar İngiltere’de yaşamış olan bir okul arkadaşıma ait. Tabi ben ondan ödünç alıp kullandım.

Telezoflar gibi olmasa da ben de az değilimdir ha! Neden? Hep eleştiri, hep sorgulama cinsinden yazılar kaleme alırım. Kalem yerine klavyeme alırım mı, deseydim! Mesela yıllar yıllar önce “Sosyete Umrecileri” diye bir yazı yazmıştım. Hem de bu köşemde! Sebep neydi? Sosyeteden bazı kimseler, umreye gitmişler ve dönüşte havaalanında Gümrüksüz Satış mağazalarından eşlerine dostlarına sağlığa zararlı içecekler aldıkları, Ulusal basında yer almıştı.

Umreciler demişken aklıma yıllar önce televizyonda yapılan bir röportaj geldi. Spiker bir vatandaşa, oruç olup olmadığını soruyor. Vatandaş oruçlu olduğunu söylüyor. Spiker “neden oruç tutuyorsunuz, oruç konusunda ne düşünüyorsunuz?” diye soruyor. Vatandaş, “vallahi bilmiyorum moda olmuş, komşular, iş yerindeki herkes oruç, onun için ben de orucum.” diyor. Kurgu veya gerçek bilemiyorum. Tabii ki kimsenin günahını almak istemem ama umre seferleri, tövbe tövbe, ne kadar arttı, değil mi? Artsın, keşke daha çok insan gidebilsin. Gidebilsin ama gelince? Gelince bakın burası önemli! Haydi düşünelim. Görünürde ibadetlerini yerine getiren, namaz kılan, oruç tutan, Hacca, Umreye gidenler acaba dini ve ahlaki olarak dört dörtlük bir davranış sergiliyorlar mı? Elbette sergiliyorlardır. Haşa burada kimsenin imanını, inancını sorgulayacak değilim. Allah’ın işine karışılmaz, hikmetinden de sual olmaz.

Benim kastettiğim pratik hayatta o kişilerin davranışları, mesela Ramazan ayında iftar saatinde araba kullananları bir düşünün. Ramazan ayı haftasında Pazar ve Marketlerdeki ekstra fiyat artışlarını düşünün. Acaba Hristiyan ülkelerde Noel de ürün fiyatlarına ekstra Noel zamları, var mıdır?

Sorgulayıcı olalım, ama genelleme yapmayalım. Her umreye gideni yukarıda oruç konusunda dediğim gibi, manasını bilmeden umreye gitmiştir, diye söyleyemeyiz. Ama yine de uç bir örnek vereyim. Ahlaken çok zayıf birisini düşünün, umreye gidiyor geliyor. Siz de ona gıpta ediyorsunuz, helal olsun adam tövbe etmiş, doğru yola gelmiş zannediyorsunuz. Sonra?

Sonrası yok. Sonrasını size bıraktım. Sorgulayın, aklınızı mantığınızı kullanın ama tekrar edeyim, genelleme yapmayın. Ramazan ayı ve Bayramı bittiğine göre, yazımı yaygın medyadan ödünç/alıntı bir başlık cümlesiyle bitireyim. “Hoş geldiniz ey mübarek on bir aylar!” 

  • Cuma 21.1 ° / 11.3 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Cumartesi 20.1 ° / 9.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Pazar 22.3 ° / 9.1 ° Güneşli